Πόνος στην οσφυϊκή περιοχή και πυελικό έδαφος

Ο πόνος στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης θα εμφανιστεί σύμφωνα με πολλές μελέτες τουλάχιστον μια φορά στην ζωή του άτομο σε ποσοστό 60-80%. Από τα ποσοστά κατανοούμε έτσι πως πρόκειται για ένα κοινό πρόβλημα. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για ένα πρόβλημα με σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία και την ποιότητα ζωής, μειώνοντας την ικανότητα του ατόμου να διατηρεί παρατεταμένες στάσεις είτε σε όρθια είτε σε καθιστή θέση.

Η θεραπευτική προσέγγιση που χρησιμοποιείται συνήθως στην αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου στην ¨μέση¨ είναι η ενδυνάμωση των  σταθεροποιητικών μυών του κορμού, συμπεριλαμβανομένων των μυών του πυελικού εδάφους. Σύμφωνα μάλιστα με πολλές μελέτες μια πιθανή δυσλειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους σχετίζεται με την ανάπτυξη οσφυαλγίας. Το πυελικό έδαφος είναι μια ομάδα μυών που εκτείνεται σαν αιώρα από το ηβικό οστό μπροστά ως τον κόκκυγα στο πίσω μέρος και από το ένα ισχιακό οστό στο άλλο πλάγια. Η ανεπάρκεια των μυών του πυελικού εδάφους μπορεί να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα πόνου, κακών κινήσεων, τραύματος, χειρουργικής επέμβασης ή τοκετού. Αυτές οι μυϊκές ανισορροπίες δεν αποκαθίστανται μόνες του με αποτέλεσμα πολλές φορές  να οδηγούν σε πόνο στη μέση, στη λεκάνη ακόμα και στο ισχίο.

Το πυελικό έδαφος  αποτελεί σημαντικό συστατικό των μυών που σταθεροποιούν τον κορμό για αυτό σημαντική κρίνεται η συμβολή ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή στην επανεκπαίδευση των μυών του πυελικού εδάφους. Επιπλέον, σύμφωνα με σύγχρονα δεδομένα η συνδυασμένη θεραπεία (υπερηχογράφημα, διαθερμία βραχέων κυμάτων και ασκήσεις ενδυνάμωσης της οσφυϊκής μοίρας) και η επανεκπαίδευση των μυών του πυελικού εδάφους προσφέρει βέλτιστα θεραπευτικά οφέλη στον ασθενή.

Συσχέτιση μεταξύ των μυών του πυελικού εδάφους και του πόνου στην οσφυϊκή περιοχή

Οι μύες του πυελικού εδάφους αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του μυϊκού συστήματος του κορμού-πυρήνα, που περιλαμβάνει τους μύες της κοιλιάς, της πλάτης και της λεκάνης. Ο πυρήνας λειτουργεί ως ¨φυσικός κορσές¨, παρέχοντας σταθερότητα και υποστήριξη στη σπονδυλική στήλη κατά τη διάρκεια της κίνησης και των δραστηριοτήτων που φέρουν βάρος. . Όταν οι μύες του πυελικού εδάφους είναι αδύναμοι ή δυσλειτουργούν, μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα του πυρήνα, οδηγώντας σε προβλήματα όπως ο πόνος στη μέση.

Επιπλέον, το παρατεταμένο κάθισμα, ο καθιστικός τρόπος ζωής και η ακατάλληλη μηχανική φόρτιση του σώματος μπορούν να συμβάλουν  περαιτέρω στην αδυναμία των μυών του πυελικού εδάφους και να επιδεινώσουν τον πόνο στη μέση.

 Επιστημονική Μελέτη

Η μελέτη περιελάμβανε 47 ασθενείς (μια ομάδα ελέγχου n = 24 όπου εφαρμόστηκαν υπερηχογράφημα, διαθερμία βραχέων κυμάτων και ασκήσεις ενδυνάμωσης της οσφυϊκής μοίρας και μια ομάδα παρέμβασης n = 23 όπου εφαρμόστηκαν ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους). Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν πως η σοβαρότητα του πόνου και οι βαθμολογίες ODI ήταν σημαντικά χαμηλότερες στην ομάδα παρέμβασης (ασκήσεις επανεκπαίδευσης μυών του πυελικού εδάφους) σε σχέση με την ομάδα ελέγχου μετά από 24 εβδομάδες. Ωστόσο δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων στη λειτουργία των μυών του κορμού.

Ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους

Οι ασκήσεις μυών του πυελικού εδάφους, γνωστές και ως ασκήσεις Kegel, όπως προαναφέρθηκε και προηγουμένως διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην ανακούφιση του πόνου που εντοπίζεται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Οι μύες του πυελικού εδάφους είναι μια ομάδα μυών που εντοπίζονται στην περιοχή της πυέλου και ο βασικός τους ρόλος είναι η  υποστήριξη των οργάνων εντός της λεκάνης ενώ παράλληλα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση του κάτω μέρους της πλάτης και της λεκάνης. Μια πιθανή αδυναμία στην συγκεκριμένη ομάδα μυών μπορεί να συμβάλει σε σημαντικό ποσοστό στην ανάπτυξη οσφυαλγίας, ακράτειας και πρόπτωσης πυελικών οργάνων. Έτσι, ενισχύοντας τους μύες του πυελικού εδάφους,  βελτιώνεται  η σταθερότητα της λεκάνης και της μέσης, γεγονός που μπορεί να μειώσει ή να αποτρέψει τον πόνο στη μέση. Σημαντική κρίνεται η απομόνωση των μυών του πυελικού εδάφους από τον ασθενή αποφεύγοντας την συν σύσπαση των τριγύρω μυών (προσαγωγοί, γλουτιαίοι μύες). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί στην πλειονότητα των περιπτώσεων με την χρήση της τεχνικής της βιοανάδρασης όπου παρέχεται οπτικό-ακουστική ανατροφοδότηση στον ασθενή σχετικά με την ορθή σύσπαση των συγκεκριμένων μυών.

Οφέλη των ασκήσεων επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους στην μείωση του πόνου που εντοπίζεται στην οσφυϊκή περιοχή

Οι ασκήσεις μυών του πυελικού εδάφους έχουν αναγνωριστεί ευρέως για τα οφέλη τους στην αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας του πυελικού εδάφους και της ακράτειας ούρων και κοπράνων. Ωστόσο, η επίδρασή τους στον πόνο στη μέση και τη γενική μυοσκελετική υγεία είναι εξίσου σημαντική. Μερικά από τα οφέλη των ασκήσεων των μυών του πυελικού εδάφους αποτελούν:

• Βελτίωση σταθερότητας του πυρήνα: Η ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους συμβάλλει στην καλύτερη σταθερότητα του πυρήνα. Ένας σταθερός πυρήνας βοηθά στη διατήρηση της σωστής ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης μειώνοντας  το φορτίο στο κάτω μέρος της πλάτης, ανακουφίζοντας έτσι τον πόνο στη μέση.
• Μειωμένη ενδοκοιλιακή πίεση: Η εμπλοκή των μυών του πυελικού εδάφους κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση, όπως η ανύψωση βαρέων αντικειμένων, μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη κατανομή του φορτίου και στην πρόληψη της υπερβολικής καταπόνησης στο κάτω μέρος της πλάτης.
• Καλύτερη μηχανική του σώματος: Η ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους συμβάλλει  στην καλύτερη μηχανική του σώματος κατά τις καθημερινές δραστηριότητες, μειώνοντας τον κίνδυνο τραυματισμών και πόνου στη μέση.
• Υποστήριξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: Οι ασκήσεις των μυών του πυελικού εδάφους είναι ιδιαίτερα ευεργετικές για τις έγκυες γυναίκες. Η ενδυνάμωση αυτών των μυών μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη της αναπτυσσόμενης μήτρας και να ανακουφίσει τον πόνο στη μέση που συχνά σχετίζεται με την εγκυμοσύνη.

Οι ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους, είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την προώθηση της καλύτερης σταθερότητας του πυρήνα, της ευθυγράμμισης της πυέλου και της συνολικής μυοσκελετικής ευεξίας. Ενισχύοντας τους συγκεκριμένους μύες, θα βελτιωθεί αποτελεσματικά ο πόνος που εντοπίζεται στη μέση, ενώ ταυτόχρονα θα βελτιωθεί σημαντικά η στάση του σώματος αποτρέποντας πιθανές δυσλειτουργίες του πυελικού εδάφους. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ασκήσεις των μυών του πυελικού εδάφους πρέπει να εκτελούνται σωστά και με συνέπεια για να επιτευχθούν τα επιθυμητά οφέλη. Πάντα πρέπει να πραγματοποιούνται με την σωστή καθοδήγηση ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή  στην αποκατάσταση δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους.

Η Φυσικοθεραπεία Πυελικού εδάφους μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή είτε κατ΄οίκον έιτε στην Κλινική Laser Surgery όπου λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους όπου ο εξειδικευμένος φυσικοθεραπευτής Αδρασκέλας Ν. Αντώνιος έπειτα από μια ενδελεχή αξιολόγηση του ασθενή, σχεδιάζει και υλοποιεί το καταλληλότερο εξατομικευμένο πλάνο αποκατάστασης για τον κάθε ασθενή ανάλογα με τις ανάγκες του.  Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας εφαρμόζονται οι πιο σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η ηλεκτροθεραπεία, η βιοανάδραση (biofeedback), ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα.