Εμμηνόπαυση: φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους

Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσική βιολογική διαδικασία που σηματοδοτεί το τέλος του εμμηνορροϊκού κύκλου μιας γυναίκας. Εμφανίζεται συνήθως μεταξύ των ηλικιών 45-55, με τη μέση ηλικία εμφάνισης της να είναι τα 51 έτη. Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, το σώμα μιας γυναίκας  παρουσιάζει ποικίλες ορμονικές αλλαγές που μπορούν να προκαλέσουν πολλά συμπτώματα σε όλο το σώμα. Τα πιο κοινά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης περιλαμβάνουν εξάψεις, νυχτερινή εφίδρωση, συχνές εναλλαγές της διάθεσης, κολπική ξηρότητα καθώς και δυσκολία στον ύπνο. Πρόκειται για συμπτώματα τα οποία μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής μιας γυναίκας και μπορεί ακόμη πολλές φορές να οδηγήσουν και σε άλλα προβλήματα υγείας εάν αφεθούν χωρίς παρακολούθηση και θεραπεία.

Καθώς οι γυναίκες περνούν από την εμμηνόπαυση ακόμα δέχονται ποικίλες αλλαγές στους μύες του πυελικού εδάφους. Οι μύες αυτοί διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην διαδικασία της κένωσης αλλά και της εγκράτειας ,καθώς  υποστηρίζουν την ουροδόχο κύστη, τη μήτρα και το ορθό. Πολλές φορές, η εμμηνόπαυση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαταραχών στην περιοχή του πυελικού εδάφους, όπως η ακράτεια ούρων, η ακράτεια κοπράνων καθώς και η πρόπτωση των πυελικών οργάνων.

Η εμμηνόπαυση ακόμα, όπως προαναφέρθηκε, είναι γνωστό πως μπορεί να επιφέρει ποικίλες αλλαγές στο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των επιπέδων οιστρογόνων, η οποία με την σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε εξασθένηση των μυών του πυελικού εδάφους. Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους αποτελεί έναν εξειδικευμένο κλάδο της φυσικοθεραπείας και πραγματοποιείται αποκλειστικά από φυσικοθεραπευτές ειδικούς στην αποκατάσταση δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους. Πιο συγκεκριμένα, η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων όπως η ακράτεια ούρων, η ακράτεια κοπράνων, ο πυελικός πόνος και η σεξουαλική δυσλειτουργία που μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυση. Με την ενίσχυση και τη βελτίωση της λειτουργίας των μυών του πυελικού εδάφους, οι γυναίκες μπορούν να εμφανίσουν βελτιωμένο έλεγχο της ουροδόχου κύστης,  του εντέρου, μειωμένο πόνο καθώς και βελτιωμένη σεξουαλική λειτουργία.

Υπάρχουν ποικίλες τεχνικές που χρησιμοποιούνται στη φυσικοθεραπεία του πυελικούς εδάφους, ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες και τα συμπτώματα της κάθε γυναίκας. Έτσι, έπειτα από μια λεπτομερειακή λήψη ιατρικού ιστορικού και μια ενδελεχή φυσική εξέταση ο εξειδικευμένος φυσικοθεραπευτής σχεδιάζει το εξατομικευμένο πλάνο αποκατάστασης που θα επιφέρει τα βέλτιστα δυνατά οφέλη προς τον ασθενή. Οι τεχνικές και τα μέσα που μπορεί να περιλαμβάνει το πλάνο αποκατάστασης είναι οι ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel), η διαφραγματική αναπνοή, η βιοανάδραση, ο ηλεκτρικός ερεθισμός, η εξωσωματική μαγνητική διέγερση, η διαθερμία ραδιοσυχνοτήτων, η διαδερμική διέγερση του κνημιαίου νεύρου, ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου καθώς και ποικίλες διατάσεις.

Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα που βιώνουν οι εμμηνοπαυσιακές γυναίκες είναι η ακράτεια ούρων, μια κατάσταση ιδιαίτερα ενοχλητική για την καθημερινή ζωή. Οι ειδικές ασκήσεις και οι τεχνικές που εστιάζουν στο πυελικό έδαφος μπορούν να συμβάλλουν στην ενίσχυση και στον καλύτερο έλεγχο των μυών που ελέγχουν τη λειτουργία της ουροδόχου κύστης, μειώνοντας έτσι την συχνότητα και την σοβαρότητα των επεισοδίων ακράτειας.

Επιπλέον, η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους μπορεί επίσης να βοηθήσει στην κολπική ξηρότητα, ένα κοινό σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης που μπορεί να οδηγήσει σε δυσφορία και πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Με τη βελτίωση της ροής του αίματος και του μυϊκού τόνου στην περιοχή του πυελικού εδάφους, η φυσικοθεραπεία μπορεί να συμβάλλει στην ανακούφιση της κολπικής ξηρότητας και στην βελτίωση της συνολικής σεξουαλικής λειτουργίας.

Με το πέρας της ηλικίας, οι μύες του πυελικού εδάφους μπορούν να εξασθενήσουν, οδηγώντας σε μια ποικιλία διαταραχών όπως η ακράτεια ούρων, η ακράτεια κοπράνων, η πρόπτωση του πυελικού οργάνου και η σεξουαλική δυσλειτουργία. Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους επικεντρώνεται στην ενίσχυση αυτών των μυών, μέσω στοχευμένων ασκήσεων και τεχνικών. Με αυτόν τον τρόπο, οι γυναίκες μπορούν να βελτιώσουν τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης, του εντέρου, να μειώσουν τον κίνδυνο της πρόπτωσης πυελικών οργάνων και να ενισχύσουν τη σεξουαλική τους λειτουργία.

Η εμμηνόπαυση είναι μια δύσκολη περίοδος της ζωής για πολλές γυναίκες, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου μειώνοντας τον πυελικό πόνο. Πολλές γυναίκες βιώνουν έντονο  πυελικό πόνο κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης λόγω των αλλαγών στα επίπεδα ορμονών και της αποδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους. Η φυσικοθεραπεία συμβάλλει στην ανακούφιση αυτού του πόνου και στη βελτίωση της συνολικής ευεξίας.

Επιπλέον, η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους μπορεί, επίσης ,να βοηθήσει με άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως ποικίλες παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης ,που επέρχονται σταδιακά από τη μείωση της πυκνότητας των οστών (οστεοπόρωση) και ο πόνος στην πλάτη, καταστάσεις που μεταβάλλουν τη στάση του σώματος και κατά συνέπεια την θέση των πυελικών οργάνων. Με την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, οι γυναίκες μπορούν να αισθάνονται περισσότερο τον έλεγχο του σώματός και να βιώνουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου. Ακόμα, με την επίλυση της επείγουσας ανάγκης για ούρηση κατά τη διάρκεια της ημέρας ή και της νύχτας, μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος κάποιας πτώσης και την δημιουργία κατάγματος λόγω της οστεοπόρωσης.

Ποια είναι η διάρκεια της φυσικοθεραπείας του πυελικού εδάφους;

Η συχνότητα και η διάρκεια των συνεδριών φυσικοθεραπείας του πυελικού εδάφους, θα εξαρτηθεί από το ατομικό σας πλάνο θεραπείας και την πρόοδο σας. Συνήθως, οι συνεδρίες μπορεί να προγραμματιστούν μία ή δύο φορές την εβδομάδα. Καθώς βελτιώνεστε, η συχνότητα των συνεδριών μπορεί να μειωθεί.

Χρήσιμες συμβουλές.

Τόσο κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης όσο και πριν από αυτή (πρόληψη της εμμηνόπαυσης), είναι σημαντικό να διατηρηθεί μια υγιεινή διατροφή και μια καθημερινή ρουτίνα άσκησης με σκοπό την διατήρηση της συνολικής ευεξίας του πυελικού εδάφους. Η κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής με άφθονες φυτικές ίνες μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας, η οποία λόγω της συνεχούς αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης μπορεί να εξασθενήσει τους μύες του πυελικού εδάφους. Η τακτική άσκηση, όπως το περπάτημα, η γιόγκα ή οι ασκήσεις επανεκπαίδευσης του πυελικού εδάφους, μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην ενίσχυση των μυών του πυελικού εδάφους και στην βελτίωση του συνολικού μυϊκού τόνου.

Το άγχος και η ένταση μπορούν να συμβάλουν στην δημιουργία αλλά και στην επιδείνωση μιας υποκείμενης δυσλειτουργίας στην περιοχή του πυελικού εδάφους κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυση. Η ενσωμάτωση τεχνικών χαλάρωσης, όπως η διαφραγματική αναπνοή, ο διαλογισμός, οι διατάσεις και  οι ασκήσεις χαλάρωσης του πυελικούς εδάφους , μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της τάσης στους μύες του πυελικού εδάφους και στην προώθηση της χαλάρωσης. Οι τεχνικές αυτές μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην μείωση των συμπτωμάτων, όπως η επείγουσα ανάγκη για ούρηση.

Ορισμένες συνήθειες μπορούν να αποδυναμώσουν τους μύες του πυελικούς εδάφους και να συμβάλλουν στην δυσλειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης. Οι συνήθειες αυτές περιλαμβάνουν το κάπνισμα, την υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης και την έντονη καταπόνηση κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου. Είναι σημαντικό να αποφεύγετε αυτές τις συνήθειες και να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής σας ,με σκοπό την επίτευξη της βέλτιστης πυελικής ευεξίας.

Τέλος, οι τακτικές εξετάσεις είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας του πυελικού εδάφους κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσής. Ο γιατρός σας μπορεί να αξιολογήσει τους μύες του πυελικούς σας εδάφους και να παρέχει συμβουλές σχετικά με τις ασκήσεις και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής ,με σκοπό την προαγωγή της  βέλτιστης υγείας του πυελικούς εδάφους.

Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας Pelvic Floor Center εφαρμόζονται όλες οι σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η βιοανάδραση (biofeedback), η εξωσωματική μαγνητική διέγερση, ηλεκτρική διέγερση, η διαδερμική διέγερση του κνημιαίου νεύρου, ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου, τα κρουστικά κύματα, η διαθερμία ραδιοσυχνοτήτων και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Pelvic Floor Center βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα.