Χρόνιος πυελικός πόνος
Ο χρόνιος πυελικός πόνος και πως μπορείτε να τον καταπολεμήσετε
Ο χρόνιος πυελικός πόνος (Chronic Pelvic Pain-CPP) είναι μια πολύπλοκη πάθηση που επηρεάζει τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες. Το κύριο σύμπτωμα του είναι ο πόνος που εντοπίζεται στην περιοχή της πυέλου, διάρκειας άνω των 6 μηνών, αλλά συνήθως υπάρχουν και άλλα συμπτώματα. Ο χρόνιος πυελικός πόνος μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως η μυοσκελετική δυσλειτουργία, η νευρική βλάβη, η δυσλειτουργία των πυελικών οργάνων καθώς και από ποικίλους ψυχολογικούς παράγοντες. Η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους σύμφωνα με πολλές μελέτες έχει αναδειχθεί ως θεραπεία πρώτης γραμμής στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του χρόνιου πυελικού πόνου.
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα του χρόνιου πυελικού πόνου;
Τα συχνότερα συμπτώματα χρόνιου πυελικού πόνου περιλαμβάνουν:
- Πόνος στην περιοχή του κόκκυγα, στο περίνεο, στον πρωκτό ή στα γεννητικά όργανα.
- Πίεση, αιμωδίες ή αίσθηση καψίματος στην περιοχή της λεκάνης, του περινέου, της ουρήθρας και του ορθού.
- Προβλήματα της ουροδόχου κύστης: πόνος στη κύστη, συχνουρία, επιτακτικότητα ούρησης, αίσθημα ατελούς εκκένωση της κύστης ή μειωμένη ροή των ούρων.
- Προβλήματα στο έντερο: πρωκτικός πόνος, αίσθημα ατελούς κένωσης, χρόνιος υπεραερισμός και πόνος κατά την διέλευση αερίων.
- Πόνος κατά την σεξουαλική επαφή ή μετά από αυτήν.
- Άγχος, κατάθλιψη και υψηλά επίπεδα στρες Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ο πόνος επιδεινώνεται έπειτα από παρατεταμένη ορθοστασία ενώ μειώνεται με την ύπτια θέση.
Ο πόνος μπορεί να είναι ήπιος ωστόσο πολλές φορές είναι ενοχλητικός και τόσο έντονος ώστε να υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής του ατόμου σε πολλούς τομείς.
Ποια είναι η επιδημιολογία του χρόνιου πυελικού πόνου;
O χρόνιος πυελικός πόνος σύμφωνα με πολλές μελέτες έχει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στις γυναίκες παρά στους άνδρες και εμφανίζεται κυρίως σε άτομα ηλικίας μεταξύ 36 και 50 ετών. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι εμφανίζεται περίπου σε ποσοστό 25% σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Ποιες είναι οι αιτίες εμφάνισης χρόνιου πυελικού πόνου;
Οι κυριότερες αιτίες χρόνιου πυελικού πόνου είναι:
Η ενδομητρίωση. Στην ενδομητρίωση, κύτταρα που κανονικά επενδύουν το εσωτερικό της μήτρας (το ενδομήτριο) αναπτύσσονται έξω από αυτό σε όργανα όπως οι ωοθήκες, η ουροδόχος κύστη, το περιτόναιο ή το ορθό. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για μια κατάσταση που επιφέρει συμπτώματα όπως πυελικό πόνο, πόνο κατά την σεξουαλική επαφή, πόνο στην ωορρηξία, επώδυνες κινήσεις στο έντερο, αιμορραγία από το ορθό κατά την διάρκεια της περιόδου, πόνο κατά την ούρηση ακόμα και αίσθημα βάρους στην κοιλιά.
Ποικίλα μυοσκελετικά προβλήματα. Δυσλειτουργίες που επηρεάζουν τα οστά, τις αρθρώσεις και τους συνδετικούς ιστούς (μυοσκελετικό σύστημα) – όπως ινομυαλγία, τάση στους μυς του πυελικού εδάφους, φλεγμονή της ηβικής άρθρωσης (ηβική σύμφυση) ή κήλη οδηγούν πολλές φορές σε χρόνιο πυελικό πόνο.
Η χρόνια φλεγμονώδης νόσος της πυέλου. Πρόκειται για μια λοίμωξη της μήτρας, των σαλπίγγων ή των ωοθηκών που τις προκαλεί κάποιου είδους φλεγμονή ή μόλυνση της περιοχής. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη βακτηριακή λοίμωξη, όπως η γονόρροια ή τα χλαμύδια. Αυτά τα βακτήρια εισέρχονται στη μήτρα μέσω του κόλπου και αφήνουν τις σάλπιγγες για να μολύνουν τα γύρω όργανα όπως τις ωοθήκες. Οι ουλές που δημιουργούνται από τη μόλυνση οδηγούν σε χρόνιο πυελικό πόνο, αλλά πιο συχνά, ο πόνος είναι οξύς.
Το σύνδρομο Πυελικής Συμφόρησης. Η πυελική συμφόρηση είναι ακριβώς όπως οι κιρσοί που έχουν κάποιες γυναίκες στα πόδια τους, αλλά επηρεάζει τις φλέβες της λεκάνης. Ειδικότερα, το αίμα λιμνάζει στις φλέβες, με αποτέλεσμα αυτές να διευρύνονται και να διογκώνονται. Η πυελική συμφόρηση στην πλειονότητα των περιπτώσεων προκαλεί χρόνιο πυελικό πόνο σε πολλές γυναίκες.
Το σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου. Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, αποτελεί την πιο συχνή αιτία πόνου στην περιοχή της πυέλου.
Τα Ινομυώματα της μήτρας. Τα ινομυώματα είναι μη καρκινικοί όγκοι που αναπτύσσονται μέσα και πάνω στο τοίχωμα της μήτρας. Δεν εμφανίζουν πόνο όλες οι γυναίκες που έχουν ινομυώματα, αλλά για ορισμένες, αυτά μπορεί να είναι επώδυνα οδηγώντας σε χρόνιο πυελικό πόνο.
Το Σύνδρομο ανελκτήρων. Σε πολλές περιπτώσεις, οι σπασμοί ενός πυελικού μυ και συγκεκριμένα του ανελκτήρα μυ του πρωκτού οδηγούν σε μια πολύ επώδυνη κατάσταση που καλείται σύνδρομο ανελκτήρων και το οποίο προκαλεί πολλές φορές βασανιστικό χρόνιο πυελικό πόνο.
Η Δυσπαρευνία. Σύμφωνα με έρευνες πολλές γυναίκες έχουν επώδυνη σεξουαλική επαφή κάποια στιγμή στη ζωή τους. Αυτό, μπορεί να προκύψει από οργανικούς, ορμονολογικούς ή/και ψυχολογικούς παράγοντες οδηγώντας πολλές φορές τις γυναίκες σε χρόνιο πυελικό πόνο.
Η Νευραλγία του Αιδοιϊκού νεύρου. Πρόκειται για πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, του περινέου και της βουβωνικής χώρας.
Η υπερτονία του Πυελικού Εδάφους. Μια κατάσταση που οδηγεί πολλές φορές σε καταστάσεις χρόνιου πυελικού πόνου, υποβαθμίζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των πασχόντων.
Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας
Η κοκκυγοδυνία. Μια κατάσταση που επιφέρει έντονο πόνο στην περιοχή του κόκκυγα. Ο πόνος προκαλείται συνήθως σε καθιστή θέση, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί και όταν το άτομο αλλάζει από καθιστή σε όρθια θέση ή και αντίστροφα.
Η διάμεση κυστίτιδα ή σύνδρομο επώδυνης κύστης είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση της ουροδόχου κύστης με κύριο σύμπτωμα το χρόνιο πόνο στην περιοχή της πυέλου.
Τα προβλήματα υποστήριξης της πυέλου. Πολλές φορές οι γυναίκες έχουν πυελικό πόνο όταν οι μύες και οι σύνδεσμοι που συγκρατούν τα όργανα στη θέση τους εξασθενούν. Αυτό εξαναγκάζει τα όργανα όπως η μήτρα, η ουροδόχος κύστη ή το ορθό να μετακινηθούν από τις κανονικές τους θέσεις και να προβάλλουν στον κόλπο. Ο κόλπος μπορεί επίσης να αλλάξει σχήμα. Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός μπορεί να προκαλέσουν αυτού του είδους τα προβλήματα.
Η βουλβοδυνία. Η βουλβοδυνία είναι μια κατάσταση άγνωστη σε πολλές γυναίκες ωστόσο δεν είναι λίγες οι γυναίκες που ταλαιπωρούνται από συμπτώματα χρόνιου πυελικού πόνου που επιφέρει η πάθηση στην περιοχή του αιδοίου. Ο πόνος της βουλβοδυνίας πολλές φορές ποικίλει καθώς ενδέχεται να είναι συνεχής ή μπορεί να έρχεται και να φεύγει.
Ποικίλα ψυχολογικά αίτια. Για πολλές γυναίκες, η αιτία ανάπτυξης του πυελικού πόνου είναι ψυχολογική. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο πόνος δεν είναι πραγματικός. Απλώς δεν υπάρχει μια αναγνωρίσιμη φυσική αιτία. Μερικοί άνθρωποι έχουν συναισθηματικά προβλήματα που εμφανίζονται μόνο ως σωματικά συμπτώματα. Οι γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση ή επίθεση έχουν συχνά χρόνιο πυελικό πόνο στη συνέχεια.
Λιγότερο συχνές αιτίες πυελικού πόνου αποτελούν:
- Οποιαδήποτε κατάλοιπο ωοθηκών. Μερικές φορές, ύστερα από χειρουργική επέμβαση των ωοθηκών υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ένα μικρό μέρος μιας ωοθήκης να παραμείνει. Εάν συμβεί αυτό, το εναπομείναν κομμάτι μπορεί να εμφανίζει κύστεις που μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνες.
- Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Ο συνεχής πυελικός πόνος μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
- Ο καρκίνος ωοθηκών. Ο πόνος της πυέλου μπορεί να είναι ένα από τα πολλά σημάδια καρκίνου των ωοθηκών.
- Ο καρκίνος του κόλπου.
- Ο καρκίνος του ενδομητρίου. Ο πόνος στη λεκάνη σε πολλές περιπτώσεις είναι σημάδι καρκίνου του ενδομητρίου σε τελευταίο στάδιο.
- Η ακτινοθεραπεία. Η ακτινοθεραπεία της πυέλου για διάφορα είδη κακοήθειας μπορεί να βλάψει υγιή κύτταρα και ιστούς. Αυτή η βλάβη μπορεί να οδηγήσει σε ουλώδη ιστό που μπορεί να προκαλέσει έντονο πυελικό πόνο.
Ποια είναι η θεραπεία για τον χρόνιο πυελικό πόνο;
Η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους αποτελεί θεραπεία πρώτης γραμμής για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του χρόνιου πυελικού πόνου. Πιο συγκεκριμένα, στόχος της φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης είναι η βελτίωση της λειτουργίας των μυών του πυελικού εδάφους, η μείωση του πόνου και η βελτίωση της συνολικής λειτουργίας του ατόμου.
Οι πιο συχνές φυσικοθεραπευτικές τεχνικές είναι:
- Οι ασκήσεις επανεκπαίδευση των μυών του πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel): Οι ασκήσεις αυτές αποσκοπούν στην χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους, μειώνοντας έτσι την ένταση και την συχνότητα του πόνου. Επιπρόσθετα, με σκοπό την αύξηση του θεραπευτικού αποτελέσματος οι ασκήσεις αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν σε συνδυασμό με την τεχνική της βιοανάδρασης και του υπερήχου πραγματικού χρόνου.
- Η τεχνική της βιοανάδρασης. Ειδικότερα, πρόκειται για μία φυσικοθεραπευτική τεχνική κατά την οποία παρακολουθούνται τα βιολογικά σήματα, τα οποία και ενισχύονται ηλεκτρικά, προκειμένου να παρασχεθεί ανατροφοδότηση στον ασθενή (οπτική και ακουστική). Ο βασικός της στόχος είναι ο εκούσιος έλεγχος φυσιολογικών διεργασιών οι οποίες κανονικά βρίσκονται υπό ακούσιο έλεγχο.. Η μέθοδος της βιοανάδρασης χρησιμοποιείται με μεγάλη επιτυχία είτε μόνη της είτε με την χρήση ηλεκτρικής διέγερσης και των ασκήσειων επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους στην μείωση των συμπτωμάτων του χρόνιου πυελικού πόνου.
- Η διαφραγματική αναπνοή είναι μια τεχνική που δίνει έμφαση στη βαθιά αναπνοή χρησιμοποιώντας το διάφραγμα. Η μέθοδος αυτή βοηθά στη μείωση του μυϊκού τόνου των μυών του πυελικού εδάφους και στην προώθηση της χαλάρωσης. Η διαφραγματική αναπνοή περιλαμβάνει βαθιές αναπνοές που διατείνουν την περιοχή που εντοπίζεται το διάφραγμα και όχι το στήθος, γεγονός που προάγει την χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους ενώ παράλληλα βελτιώνει και τα επίπεδα οξυγόνου. Η τακτική πρακτική της διαφραγματικής αναπνοής μπορεί να μειώσει την τάση των μυών, να μειώσει τα επίπεδα στρες και να ανακουφίσει τον πόνο που σχετίζεται με τον χρόνιο πυελικό πόνο. Οι ασθενείς διδάσκονται να πραγματοποιούν αυτήν την τεχνική αναπνοής πολλές φορές την ημέρα, εστιάζοντας σε αργές, βαθιές αναπνοές που διαστέλλουν πλήρως την περιοχή του διαγράγματος.
- Οι ειδικές διατάσεις είναι απαραίτητες στην καταπολέμηση του χρόνιου πυελικού πόνου, στοχεύοντας τους μύες γύρω από τη λεκάνη, τους γοφούς και το κάτω μέρος της πλάτης. Κύριος σκοπός των διατάσεων είναι η μείωση του μυϊκού τόνου των μυών αλλά και η βελτίωση της ευλυγισίας. Οι διατάσεις βοηθούν στην επιμήκυνση και χαλάρωση των μυών, μειώνοντας τον σπασμό και βελτιώνοντας την κινητικότητα. Οι τακτικές διατάσεις συμβάλλουν στην ανακούφιση του πόνου, στην βελτίωση του εύρους κίνησης αλλά και στην συνολική ενίσχυση της συνολικής ευεξίας του πυελικού εδάφους. Οι ασθενείς εκπαιδεύονται με την βοήθεια του εξειδικευμένου στην αποκατάσταση δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους φυσικοθεραπευτή στην ορθή εκτέλεση των συγκεκριμένων διατάσεων, διασφαλίζοντας την κατάλληλη τεχνική για την πρόληψη πιθανών τραυματισμών.
- Ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου αποτελεί ένα δημοφιλές εργαλείο για την αξιολόγηση και τη θεραπεία του χρόνιου πυελικού πόνου. Ειδικότερα, πρόκειται για μια μη επεμβατική τεχνική απεικόνισης που επιτρέπει την απεικόνιση των μυών και ιστών σε πραγματικό χρόνο, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τη λειτουργία και τη δομή της περιοχής του πυελικού εδάφους. Όταν συνδυάζεται με τεχνικές φυσικοθεραπείας, όπως η εκγύμναση των μυών του πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel) και χειροπρακτικές τεχνικές (manual therapy), ο υπέρηχος σε πραγματικό χρόνο αποτελεί ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη διαχείριση των συμπτωμάτων του χρόνιου πυελικού πόνου. Επιπρόσθετα, πρόκειται για ένα μέσο που παρέχει οπτική ανατροφοδότηση στον ασθενή και τον θεραπευτή, επιτρέποντας έτσι την στοχευμένη επιστράτευση των συγκεκριμένων μυών, βελτιώνοντας και επιταχύνοντας έτσι την θεραπευτική προσέγγιση.
- Η ηλεκτρική διέγερση των μυών του πυελικού εδάφους περιλαμβάνει τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος με σκοπό την ενδυνάμωση, την αποκατάσταση, την αύξηση της αντοχής των συγκεκριμένων μυών καθώς και την μείωση του πόνου που εντοπίζεται στην περιοχή του πυελικού εδάφους. Πολλές φορές μάλιστα με σκοπό την βέλτιστη αποκατάσταση και μείωση του πόνου χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με την μέθοδο της βιοανάδρασης και των ασκήσεων επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους.
- Η μέθοδος της εξωσωματικής μαγνητικής διέγερσης. Πρόκειται για μια νέα φυσικοθεραπευτική τεχνική στην αποκατάσταση των δυσλειτουργιών στην περιοχή της πυέλου. Ανάμεσα στα πολλά πλεονεκτήματά της συγκαταλέγεται το γεγονός πως πρόκειται για μια μέθοδο ανώδυνη, ασφαλή και ιδιαίτερα αποτελεσματική ειδικά στην περίπτωση του χρόνιου πυελικού πόνου
- Τα κρουστικά κύματα ουσιαστικά είναι ακουστικοί παλμοί υψηλής ενέργειας που χρησιμοποιούνται σε ιατρικές θεραπείες για την προώθηση της επούλωσης και την ανακούφιση από τον πόνο. Η τεχνολογία αυτή έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς σε διάφορες ορθοπεδικές καταστάσεις και έχει αρχίσει να εφαρμόζεται με μεγαλή επιτυχία και στην θεραπεία του χρόνιου πυελικού πόνου. Τα κρουστικά κύματα αυξάνουν την κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή του πυελικού εδάφους, προωθώντας τη φυσική διαδικασία επούλωσης. Ακόμα, η ενέργεια των κυμάτων βοηθά στη μείωση της φλεγμονής και του πόνου, καθιστώντας την περιοχή πιο υγιή. Συγχρόνως, ενισχύεται η αναγέννηση των προσβεβλημένων ιστών, βελτιώνοντας τη λειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους. Η διαδικασία είναι σχετικά απλή και μη επεμβατική. Η θεραπεία διαρκεί συνήθως 15-20 λεπτά και δεν απαιτεί αναισθησία. Ο αριθμός των συνεδριών εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πάθησης και την ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία.
- Οι τεχνικές χαλάρωσης: Οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως η βαθιά αναπνοή και η εκμάθηση της διαφραγματικής αναπνοής, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του στρες και της έντασης στην περιοχή της πυέλου και κατά συνέπεια στην μείωση των συμπτωμάτων που επιφέρει ο χρόνιος πυελικός πόνος.
- Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής: Ο εξειδικευμένος φυσικοθεραπευτής φυσιοθεραπευτής στην αντιμετώπιση δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους παρέχει στους ασθενείς εκπαίδευση σχετικά με τις τροποποιήσεις που μπορουν να επιτευχθούν στην ζωή τους, όπως η διατροφή και η άσκηση, και πώς να διαχειριστούν το άγχος.
- Η διόρθωση στάσης και κίνησης: Η διόρθωση στάσης και κίνησης μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της μυϊκής λειτουργίας και στη μείωση του πόνου. Οι φυσιοθεραπευτές παρέχουν στους ασθενείς ασκήσεις για τη βελτίωση της στάσης και των κινήσεων, καθώς επίσης και διάφορες εξατομικευμένες εργονομικές συστάσεις.
Η Φυσικοθεραπεία Πυελικού εδάφους μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή είτε κατ΄οίκον έιτε στην Κλινική Laser Surgery όπου λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους. Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας εφαρμόζονται όλες οι σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η ηλεκτροθεραπεία, η βιοανάδραση (biofeedback), η εξωσωματική μαγνητική διέγερση, ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου, τα κρουστικά κύματα και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα