Νευρομυϊκή ηλεκτρική διέγερση
Νευρομυϊκή ηλεκτρική διέγερση: Ενημερωθείτε για τρόπους θεραπείας και αντιμετώπισης της πάθησης
Η Νευρομυϊκή Ηλεκτρική Διέγερση (ES) των μυών του πυελικού εδάφους πραγματοποιείται με την χρήση ειδικής συσκευής και ειδικότερα πραγματοποιείται χρήση ηλεκτρικού ρεύματος με σκοπό την ενδυνάμωση, την αποκατάσταση καθώς και της αύξηση της αντοχής των συγκεκριμένων μυών. Το πυελικό έδαφος είναι μείζον σημασίας για τις συνήθεις σωματικές λειτουργίες. Οι μύες του πυελικού εδάφους διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στον έλεγχο των κινήσεων της ουροδόχου κύστης και του εντέρου ενώ παράλληλα υποστηρίζουν τα πυελικά όργανα και βοηθούν στον έλεγχο των οικείων αισθήσεων σε άνδρες και γυναίκες.
Ήδη από την δεκαετία του 1980 με σχετική επιτυχία έχει πργαμγατοποιηθεί χρήση της ηλεκτρικής διέγερσης (Electrical Stimulation, ES) για την θεραπεία της ακράτειας των κοπράνων (αλλά και της αντίστοιχης των ούρων). Πιο συγκεκριμένα με την εφαρμογή ηλεκτρικού ρεύματος επιτυγχάνεται η παθητική διέγερση των μυών του πυελικού εδάφους, των σφιγκτήρων και των παρακείμενων νευρικών δομών. Πρωταρχικός σκοπός της μεθόδου είναι η επανεκπαίδευση των αδύναμων με πτωχή λειτουργικότητα μυών του πυελικού εδάφους διαμέσου της αύξησης της ευαισθητοποίησης και της μεμονωμένης σύσπασης των υπο διέγερση δομών. Η ηλεκτρική διέγερση χρησιμοποιείται πολύ συχνά σε συνδυασμό με τις ασκήσεις του πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel) και την βιοανάδραση στην ταυτοποίηση και απομόνωση των συγκεκριμένων μυών, έτσι ώστε να αυξηθεί η ισχύς της συστολής τους.
Η ηλεκτρική διέγερση μπορεί να εφαρμοστεί στους μυς του πυελικού εδάφους με δύο τρόπους.
Η πρώτη μέθοδος περιλαμβάνει μια συντηρητική, εξωτερική εφαρμογή, η οποία συνήθως αναφέρεται ως ηλεκτρική διέγερση επιφάνειας (Surface Electrical Stimulation – SES). Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει μια εξωτερική μονάδα ηλεκρικής διέγερσης που αποστέλλει νευρικές ώσεις σε επιθέματα ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στο δέρμα του ασθενούς κατά μήκος της νευρικής οδού. Τα ειδικά ηλεκτρόδια είναι συχνά τοποθετημένα με σκοπό να διεγείρουν είτε τα ιερά είτε τα κνημιαία νεύρα.
Η δεύτερη μέθοδος εφαρμογής της ηλεκρικής διέγερσης στο πυελικό έδαφος γίνεται μέσω ενδοκολπικής ηλεκτρικής διέγερσης με την χρήση ειδικού εξοπλισμού(Intra Vaginal Electrical Stimulation – IVES). Αυτη η μορφή θεραπείας είναι ευρύτερα αναγνωρισμένη και χρησιμοποιείται πιο συχνά στην καθημερινή κλινική πρακτική.
Αξιοσημείωτο ωστόσο είναι το γεγονός πως ο αριθμός των κινητικών μονάδων που θα διεγερθούν εξαρτάται από μία σειρά παραγόντων, όπως οι παράμετροι του ηλεκτρικού ερεθίσματος, η αντίσταση των ιστών στην ροή του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και το μέγεθος και ο προσανατολισμός των ηλεκτροδίων, τα οποία θα πρέπει να τοποθετούνται κατά το δυνατόν εγγύτερα στους μύες του πυελικού εδάφους. Η ένταση του ηλεκτικού ρεύματος θα πρέπει να είναι ικανή ώστε να επαναπολωθεί το περιφερικό νεύρο, αποφεύγοντας ταυτόχρονα την δυσάρεστη αίσθηση του ασθενούς.
Η διαδερμική ηλεκτρική διέγερση, περιλαμβάνει ηλεκτρικούς παλμούς οι οποίοι ενεργοποιούν δυναμικά δράσης (action potentials) τα οποία ελέγχουν την συστολή των μυϊκών ομάδων. Η συγκεκριμένη συστολή είναι συχνότητας 20-120 Hz για μερικά δευτερόλεπτα, με διάστημα ηρεμίας ορισμένων πάλι δευτερολέπτων. Με την συγκεκριμένη μέθοδο μπορεί να επιτευχθεί άμεση υπερτροφία των μυών του πυελικού εδάφους. Επιπλέον, με την χρήση ειδικού ενδoορθικό ηλεκτρόδιο μπορεί να γίνει εκγύμναση των σφιγκτήρων του πρωκτού και του ηβοορθικού μυός. Το ηλεκτρικό ρεύμα που χρησιμοποιείται θα πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλεκτρική αγωγιμότητα αλλά και την ανοχή του ασθενούς στον πόνο και αυτό γιατί με τους ίδιους, χαμηλής συχνότητας παλμούς, διεγείρονται και οι υποδοχείς του πόνου.
Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας
Ο μηχανισμός δράσης της ηλεκτρικής διέγερσης εστιάζεται στην μετατροπή ορισμένων μυϊκών ινών ταχείας συστολής (τύπου ΙΙ) σε βραδείας συστολής (τύπου Ι) καθώς επίσης και στην αύξηση της πυκνότητας των τριχοειδών αγγείων της περιοχής. Επιπρόσθετα, ορισμένες μελέτες έχουν δείξει πως η ηλεκτρική διέγερση συμβάλλει στην αποκατάσταση του νευράξονα μετά την απονεύρωση, όπως επίσης και στην μεταβολή της διαμέτρου των μυϊκών ινών. Εκτός όμως από τις φυσιολογικές και μεταβολικές τροποποιήσεις που προκαλεί η μέθοδος, εμφανής είναι και η αύξηση της αισθητικότητας του πρωκτικού σφιγκτήρα. Ένας πιθανός μηχανισμός της συγκεκριμένης δράσης φαίνεται ότι είναι η νευροδιαμόρφωση μέσω της διέγερσης του προσαγωγού ή του απαγωγού νεύρου.
Οι κύριες αντενδείξεις της μεθόδου είναι οι λοιμώξεις της περιοχής, η αιμορραγία από το ορθό, η πλήρης απονεύρωση του πυελικού εδάφους (δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση στην ηλεκτρική διέγερση), η ύπαρξη διογκωμένων επώδυνων αιμορροΐδων, η ανεπαρκής αισθητικότητα της περιοχής, η ατροφία του βλεννογόνου, η πρώιμη μετεγχειρητική περίοδος (<6 εβδομάδες), η παρουσία καρδιακού βηματοδότη, η εγκυμοσύνη αλλά και η έντονη ευαισθησία κατά την ψηλάφηση της περιοχής.
Το 2013 οι Vonthein et al., δημοσίευσαν μία πολύ ενδιαφέρουσα συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σε σχέση με την επίδραση της ηλεκτρικής διέγερσης και της βιοανάδρασης στην αντιμετώπιση της ακράτειας των κοπράνων. Συμπεριέλαβαν 13 τυχαιοποιημένες μελέτες οι οποίες μελέτησαν την μέθοδο της ηλεκτρικής διέγερσης ως μονοθεραπεία, ή σε συνδυασμό με την βιοανάδραση. Τα συμπεράσματα της μελέτης ήταν ότι η χαμηλής συχνότητας ηλεκτρική διέγερση υστερεί σημαντικά σε σχέση με την ηλεκτρική διέγερση μέσης συχνότητας διαμορφωμένου πλάτους, με την τελευταία, σε συνδυασμό με βιοανάδραση με την χρήση ηλεκτρομυογραφήματος να προσφέρουν τα καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα (50% των ασθενών απέκτησαν εγκράτεια έξι μήνες μετά την θεραπεία). Τελικά οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο συνδυασμός των συγκεκριμένων δύο φυσικοθεραπευτικών παρεμβάσεων αποτελεί την πιο αποτελεσματική δεύτερης – γραμμής θεραπεία για την αντιμετώπιση της ακράτειας των κοπράνων.
Η Φυσικοθεραπεία Πυελικού εδάφους μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή είτε κατ΄οίκον έιτε στην Κλινική Laser Surgery όπου λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους. Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας ο εξειδικευμένος φυσικοθεραπευτής Αδρασκέλας Ν. Αντώνιος εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η ηλεκτροθεραπεία, η βιοανάδραση (biofeedback), η εξωσωματική μαγνητική διέγερση, ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου, τα κρουστικά κύματα και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα.