Ασκήσεις Kengel: Μια εύκολη αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους
Η εγκυμοσύνη, ο τοκετός, η χειρουργική επέμβαση, η γήρανση, η υπερβολική καταπόνηση από δυσκοιλιότητα ή χρόνιο βήχα και το υπερβολικό βάρος είναι παράγοντες που μπορούν να αποδυναμώσουν τους μυς του πυελικού εδάφους. Σκόπιμη ήταν η ανάπτυξη ενός συστήματος που θα επέφερε λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα. Ήδη από το 1948 είχαν γίνει οι πρώτες προσπαθείς ανάπτυξης του και ειδικότερα ο Αμερικανός γυναικολόγος Arnold Kegel ήταν ο πρώτος ο οποίος ανέπτυξε ένα σύστημα εκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους (pelvic floor muscle training – PFMT), προκειμένου αρχικά να αντιμετωπίσει την ακράτεια των ούρων σε γυναίκες αμέσως μετά τον τοκετό. Το συγκεκριμένο σύστημα ασκήσεων και εκπαίδευσης στόχευε την επαναφορά της μυϊκής ισχύος, του χρονισμού και του συντονισμού των συσπάσεων των μυών του πυελικού εδάφους. Οι ασκήσεις Kegel περιλαμβάνουν στοχευμένες επαναλαμβανόμενες εκούσιες συσπάσεις και χαλαρώσεις συγκεκριμένων μυών καθώς και του σφιγκτήρα του πρωκτού, με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατή η ενεργοποίηση των λανθανόντων κινητικών μονάδων, έτσι ώστε οι συγκεκριμένοι μύες να μπορούν να είναι λειτουργικοί ξανά.
Οι ασκήσεις Kegel με το πέρας των ετών φαίνεται να κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στην αποκατάσταση των περισσότερων δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους καθώς πρόκειται για ένα σύστημα ασκήσεων που μπορεί να εφαρμοστεί ακόμα και μέσα στην καθημερινότητα. Οι ασκήσεις Kegel είναι εξατομικευμένες. Ο αριθμός των συστολών, η διάρκεια των συστολών και της χαλάρωσης ποικίλλουν από ασθενή σε ασθενή. Σημαντικό συστατικό μιας επιτυχημένης εκτέλεσης των ασκήσεων πυελικού εδάφους (Kegel Exercises) αποτελεί ο εντοπισμός και η ενεργοποίηση των σωστών μυών προκειμένου να αποφευχθούν οι ταυτόχρονες συσπάσεις των περιβαλλόντων μυών της περιοχής (κοιλιακοί, γλουτιαίοι, ραχιαίοι, μηριαίοι). Οι ασκήσεις Kegel βασίζονται στις αργές και στις γρήγορες συσπάσεις των μυών του πυελικού εδάφους.
Σημαντικό στοιχείο της αποτελεσματικότητας των ασκήσεων των μυών του πυελικού εδάφους αποτελούν οι εναλλαγές γρήγορων και αργών συσπάσεων. Κατά τη διάρκεια των γρήγορων συσπάσεων, οι ασθενείς σφίγγουν και χαλαρώνουν τους μυς του πυελικού εδάφους γρήγορα. Κατά τη διάρκεια των αργών συσπάσεων, οι ασθενείς κρατούν τους υπό σύσπαση μυς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και στη συνέχεια χαλαρώνουν. Οι γρήγορες συσπάσεις εκπαιδεύουν τους μυς του πυελικού εδάφους να προσαρμόζονται στην αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση κατά τη διάρκεια του βήχα και του γέλιου. Οι αργές συσπάσεις βοηθούν στην ενδυνάμωση των μυών. Οι ασκήσεις Kegel μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με βιοανάδραση και ηλεκτροθεραπεία για τη βελτίωση του θεραπευτικού αποτελέσματος.
Οι ασκήσεις Kegel μπορούν να εκτελεστούν σε μια πληθώρα θέσεων του σώματος. Ειδικότερα, μπορούν να πραγματοποιηθούν από ύπτια, καθιστή και όρθια θέση. Στην περίπτωση που οι μύες του πυελικού εδάφους είναι πολλοί αδύναμοι συνιστάται η ύπτια θέση αρχικά.
Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας
Οι ασκήσεις πυελικού εδάφους Kegel σύμφωνα με πολλές μελέτες θεωρούνται θεραπεία πρώτης γραμμής για ασθενείς με ακράτεια ούρων και ακράτεια κοπράνων καθώς υπάρχουν ελάχιστες αναφερόμενες παρενέργειες. Επιπλέον, οι έγκυες γυναίκες που εκτελούσαν προγεννητικές και μεταγεννητικές ασκήσεις Kegel υπό επίβλεψη ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή έδειξαν καλύτερη λειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους, μειώνοντας τα συμπτώματα. Οι ασκήσεις κέγκελ ακόμα, συμβάλλουν στην πρόληψη της ακράτειας ούρων όπως επίσης και της ακράτειας κοπράνων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της περιόδου μετά τον τοκετό.
Σημαντική είναι η συμβολή των ασκήσεων πυελικού εδάφους (Kegel Exercises) στην αποκατάσταση της πρόπτωσης του πυελικού εδάφους. Ειδικότερα, πρόκειται για μια πάθηση που χρήζει χειρουργικής αντιμετώπισης και φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης με τον επιπλασμό να κοιμένεται στο 50 % των γυναικών ηλικίας άνω των 50 ετών. Οι μύες του πυελικού εδάφους διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην υποστήριξη των πυελικών οργάνων και συνεπώς μέσω επαρκούς ενδυνάμωσης των πυελικών μυών, τα συμπτώματα μπορούν να μειωθούν σημαντικά. Σύμφωνα μάλιστα με αρκετές μελέτες η ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους όχι μόνο βελτίωσε την πρόπτωση του πυελικού εδάφους αλλά μείωσε σημαντικά τη συχνότητα των συμπτωμάτων της νόσου.
Οι μύες του πυελικού εδάφους και πιο συγκεκριμένα ο ηβοκοκκυγικός και ο λαγονοκοκκυγικός μυς, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ακούσια συστολή κατά τη διάρκεια του γυναικείου οργασμού. Όταν η σεξουαλική διέγερση συνεχίζει να αυξάνεται προς το μέγιστο σημείο, η ένταση των μυών του πυελικού εδάφους φτάνει στο μέγιστό προσωρινά και μετά χαλαρώνει. Η απελευθέρωση κάθε έντασης, που ονομάζεται επίσης οργασμός, ακολουθείται από σπασμό των μυών του πυελικού εδάφους. Σύμφωνα με μελέτες, με την χρήση των ασκήσεων Kegel βελτιώνεται σημαντικά ο οργασμός και η αντίληψη των αισθήσεων των γεννητικών οργάνων μεταξύ των ασθενών μετά την θεραπεία. Είναι φανερό, ότι σε σύγκριση με γυναίκες με ασθενή δύναμη συστολής των μυών του πυελικού εδάφους, οι γυναίκες με δυνατότητα εντονότερης σύσπασης των μυών που προαναφέρθηκαν βιώνουν καλύτερα τον οργασμό και μάλιστα γνωρίζουν αξιοσημείωτη βελτίωση στη σεξουαλική διέγερση μετά από μόνο μια εβδομάδα ασκήσεων των μυών του πυελικού εδάφους.
Σύμφωνα με μία πρόσφατη αναδρομική μελέτη σε 239 γυναίκες μετά τον τοκετό οι οποίες υπέστησαν κατά την διάρκειά του, 3ου και 4ου βαθμού κακώσεις των σφιγκτήρων του πρωκτού με αποτέλεσμα την εμφάνιση άλλοτε άλλου βαθμού ακράτειας κοπράνων. Οι γυναίκες αυτές χωρίστηκαν σε δύο ομάδες μελέτης, με την πρώτη να εφαρμόζεται πρόγραμμα αποκατάστασης σύμφωνα με τις αρχές των ασκήσεων πυελικού εδάφους (Kegel Exercises) μετά την 6η-8η εβδομάδα του τοκετού, ενώ στην δεύτερη ομάδα μελέτης το πρόγραμμα αποκατάστασης ξεκίνησε πρώιμα, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα το επέτρεπε η κλινική εικόνα των ασθενών. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η ομάδα της πρώιμης έναρξης της αποκατάστασης με την χρήση των ασκήσεων Kegel είχαν στατιστικά καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με την ακούσια έξοδο αερίων και κοπράνων και την ακράτεια ούρων, σε σχέση με την ομάδα που ξεκίνησε αργότερα την αποκατάσταση. Είναι φανερό λοιπόν ότι η άμεση, εντός του πρώτου μηνός έναρξη προγράμματος αποκατάστασης σε γυναίκες που μετά τον τοκετό έχουν υποστεί σοβαρές τραυματικές βλάβες του πυελικού εδάφους είναι αποτελεσματικότερη σε σχέση με την μεταγενέστερη έναρξη. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αποκατάστασης πραγματοποιείται από εξειδικευμένους με την συγκεκριμένη μέθοδο φυσικοθεραπευτές πυελικού εδάφους και μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων σοβαρών λειτουργικών προβλημάτων.
Συμπερασματικά, με την ορθή καθοδήγηση ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους (Kegel Exercises) μπορούν να επανεκπαιδεύσουν τους συγκεκριμένους μυες, συμβάλλοντας στη θεραπεία της ακράτειας ούρων και κοπράνων, της πρόπτωσης του πυελικού εδάφους αλλά και της σεξουαλικής λειτουργίας.