Πρόπτωση πυελικών οργάνων

Πρόπτωση πυελικών οργάνων: Συμπτώματα και θεραπείες για να κάνετε την ζωή σας πιό ποιοτική

Η πρόπτωση πυελικών οργάνων ((Pelvic Organ Prolapse – POP)είναι μια κοινή πάθηση που επηρεάζει πολλές γυναίκες. Ειδικότερα, πρόκειται για μια κατάσταση στην οποία ένα ή περισσότερα από τα όργανα της πυέλου απομακρύνονται από τη φυσιολογική τους θέση και προπίπτουν μέσω των φυσιολογικών οπών του πυελικού εδάφους. Τα όργανα αυτά στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι η μήτρα, το έντερο, η ουροδόχος κύστη ή η κορυφή του κόλπου. Η πρόπτωση πυελικών οργάνων μπορεί να προκαλέσει πόνο και δυσφορία υποβαθμίζοντας πολύ την ποιότητα της ζωής των ασθενών. Τα συμπτώματα στις περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να βελτιωθούν με ασκήσεις των μυών του πυελικού εδάφους (Pelvic Floor Muscle Training – PFMT) και αλλαγές στον τρόπο ζωής, αλλά μερικές φορές κρίνεται απαραίτητη η ιατρική θεραπεία των παραπάνω παθήσεων.

Συμπτώματα της πάθησης

Τα συμπτώματα της πρόπτωσης οργάνων στην περιοχή της πυέλου διαφέρουν ανάλογα με τη σοβαρότητα και τον τύπο της πρόπτωσης. Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν αίσθημα βάρους γύρω από την κάτω κοιλιακή χώρα και τα γεννητικά όργανα, μια έντονη δυσφορία μέσα στον κόλπο, αίσθηση ότι κάτι κατεβαίνει στον κόλπο ή ακόμα και αίσθηση σαν να κάθεται το άτομο σε μια μικρή μπάλα, αίσθηση ή οπτικό ερέθισμα μιας διόγκωσης ή εξογκώματος μέσα ή που βγαίνει από τον κόλπο, δυσφορία ή μούδιασμα κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, προβλήματα ούρησης όπως η αίσθηση ότι η κύστη δεν αδειάζει πλήρως, η ανάγκη για πιο συχνή επίσκεψη στην τουαλέτα ή η απώλεια μικρής ποσότητας ούρων κατά τον βήχα, το φτέρνισμα ή την άσκηση (ακράτεια από προσπάθεια). Ωστόσο, πολλές φορές, η πρόπτωση των πυελικών οργάνων δεν έχει συμπτώματα και εντοπίζεται κατά τη διάρκεια εσωτερικής εξέτασης που πραγματοποιείται για άλλο λόγο, όπως ο έλεγχος του τραχήλου της μήτρας. 

Στην περίπτωση απουσίας συμπτωμάτων, η πρόπτωση είναι ήπιου βαθμού και η αποκατάσταση περιλαμβάνει την πραγματοποίηση αλλαγών στον τρόπο ζωής. Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν απώλεια περιττού βάρους, αποφυγή ανύψωσης μεγάλου βάρους από τον ασθενή καθώς και πρόληψη ή θεραπεία της δυσκοιλιότητας. Στην περίπτωση ωστόσο που η πρόπτωση πυελικών οργάνων είναι πιο σοβαρή ή τα συμπτώματά της επηρεάζουν την καθημερινότητά του ατόμου, υπάρχουν αρκετές περαιτέρω επιλογές θεραπείας που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Αυτές περιλαμβάνουν τις ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους, την ορμονική θεραπεία καθώς και την χειρουργική αποκατάσταση του εκάστοτε προβλήματος. Η καλύτερη επιλογή θεραπείας γίνεται πάντα σε συνεργασία του ατόμου με τον θεράποντα ιατρό του.

Εξετάσεις και παραγοντές που οδηγούν στην πρόπτωση πυελικών οργάνων

Στην περίπτωση που ο ιατρός ύστερα από μια ενδελεχή λήψη ιστορικού και εξέταση του ασθενή διαπιστώσει ότι υπάρχει πρόπτωση πυελικών οργάνων τότε υπάρχει η δυνατότητα παραπομπής του ασθενή για εξετάσεις. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν δοκιμές λειτουργίας της ουροδόχου κύστης, ακτινογραφία του ουροποιητικού συστήματος, ακτινογραφίες της ουροδόχου κύστης πριν και μετά την ούρηση, αξονική τομογραφία της λεκάνης, υπέρηχος της λεκάνης καθώς και μαγνητική τομογραφία της λεκάνης. 

Στην περίπτωση της πρόπτωσης των πυελικών οργάνων παρατηρείται εξασθένιση των μυών και των ιστών που υποστηρίζουν κανονικά τα πυελικά όργανα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν τα όργανα της πυέλου να διατηρηθούν στην θέση τους. Πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορούν να αποδυναμώσουν τους μυς του πυελικού εδάφους αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο την πιθανότητά ανάπτυξης πρόπτωσης των πυελικών οργάνων. 

Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν: 

  • την εγκυμοσύνη και τον παρατεταμένο τοκετό 
  • την εμμηνόπαυση 
  • το περιττό βάρος 
  • την μακροχρόνια δυσκοιλιότητα ή κάποια μακροχρόνια κατάσταση υγείας που προκαλεί βήχα 
  • την έντονη σωματική καταπόνηση 
  • την άρση μεγάλων βαρών 
  • την υστερεκτομή 

Άλλες πιθανές καταστάσεις υγείας που μπορούν να οδηγήσουν σε πρόπτωση πυελικών οργάνων αποτελούν το σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων, το σύνδρομο Marfan καθώς και τα σύνδρομα Ehlers-Danlos.

Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας

Οι 4 τύποι πρόπτωσης πυελικών οργάνων

  • Στην πρώτη περίπτωση, η κύστη διογκώνεται στο μπροστινό τοίχωμα του κόλπου (πρόσθια πρόπτωση). 
  • Στην δεύτερη περίπτωση, η μήτρα διογκώνεται ή κρέμεται στον κόλπο (πρόπτωση μήτρας). 
  • Στην τρίτη περίπτωση η κορυφή του κόλπου χαλαρώνει, αυτό συμβαίνει σε ορισμένες γυναίκες μετά από χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης της μήτρας. 
  • Στην τέταρτη περίπτωση, το έντερο διογκώνεται προς τα εμπρός στον πίσω τοίχο του κόλπου (πρόπτωση οπίσθιου τοιχώματος). 

Αξιοσημείωτο ακόμα είναι το γεγονός πώς υπάρχει η πιθανότητα να συνυπάρχει παραπάνω από ένα είδη πρόπτωσης. Η πρόπτωση των πυελικών οργάνων συνήθως ταξινομείται σε μια κλίμακα από 1 έως 4 για να δείξει πόσο σοβαρή είναι, με το 4 να είναι η σοβαρή πρόπτωση. 

Ακόμα, έχει παρατηρηθεί ότι στο 50% των γυναικών έπειτα από τον τοκετό ένα μεγάλο μέρος των υποστηρικτικών μηχανισμών του πυελικού εδάφους χάνεται, οδηγώντας σε διαφορετικούς σε κάθε περίπτωση βαθμούς πρόπτωσης των πυελικών οργάνων. Ο επιπολασμός των ασθενών που πάσχουν από πρόπτωση πυελικών οργάνων κυμαίνεται από 3 έως 28% ενώ 2 έως 4% παρουσιάζει συμπτώματα πρόπτωσης, όπως η διόγκωση του κόλπου καθώς και αίσθημα βάρους στα πυελικά όργανα. 

Τα συμπτώματα της πρόπτωσης πυελικών οργάνων επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής μιας γυναίκας και αποτελούν την κύρια ένδειξη για χειρουργική επέμβαση. Ωστόσο, η πρόπτωση πυελικών οργάνων επανεμφανίζεται στο 58% των γυναικών μετά από χειρουργική επέμβαση, και περίπου το ένα τρίτο των γυναικών που χειρουργούνται χρειάζεται να υποβληθεί σε τουλάχιστον μία ακόμη επέμβαση.

Τι περιλαμβάνει η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση στην αντιμετώπιση της πρόπτωσης πυελικών οργάνων;

Η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση για την πρόπτωση οργάνων του πυελικού εδάφους περιλαμβάνει ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel), με την σωστή καθοδήγηση ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή, βοηθήσουν στην υποστήριξη των πυελικών οργάνων και στη μείωση των συμπτωμάτων. Επιπρόσθετα, με σκοπό την επιστρλατευση των σωτών μυών και κατά συνέπεια τα βέλτιστα θεραπευτικά οφέλη προς τον ασθενή οι ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους μποεούν να συνδιαστούν με την μέθοδο της βιοανάδρασης και του υπερήχου πραγματικού χρόνου. Τέλος, σημαντικές κρίνονται και αλλαγές και οι τροποποιήσεις του τρόπου ζωής των ασθενών όσο αφορά τις συνήθειες που έχουν στην τουαλέτα (όχι παραμονή άνω από 5 λεπτά) καθώς και στον τρόπο στάσης και μηχανικής φόρτισης κατά της εκπόνηση καθημερινών δραστηριοτήτων. 

Σύμφωνα μάλιστα με μια πρόσφατη μελέτη, 109 γυναίκες με στάδια πρόπτωσης πυελικών οργάνων I, II, και III χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η μια ομάδα αποτελούνταν από 59 γυναίκες οι οποίες ακολούθησαν πρόγραμμα ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους ενώ η άλλη ομάδα αποτελούνταν από 50 γυναίκες που δεν εφάρμοσαν κανένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης (ομάδα ελέγχου). Τα αποτελέσματα της μελέτης αναφέρουν ότι 11 γυναίκες (19%) από την ομάδα που πραγματοποίησαν ασκήσεις ενδυνάμωσης του πυελικού εδάφους παρουσίασαν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων πρόπτωσης των πυελικών οργάνων καθώς μειώθηκε σημαντικά η πρόπτωση της ουροδόχου κύστης και του ορθού. Τα συμπεράσματα των συγγραφέων ήταν ότι οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους δεν επιφέρουν δυσμενείς επιπτώσεις και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως θεραπεία πρώτης γραμμής για την πρόληψη και αντιμετώπιση της πρόπτωσης των πυελικών οργάνων. 

Συμπερασματικά, με την σωστή καθοδήγηση ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή στην αποκατάσταση δυσλειτουργιών στην περιοχή του πυελικού εδάφους,οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους μπορούν να αποτρέψουν την πρόπτωση των πυελικών οργάνων, καθώς και να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των γυναικών. 

Η Φυσικοθεραπεία Πυελικού εδάφους μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή είτε κατ΄οίκον έιτε στην Κλινική Laser Surgery όπου λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους. Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας εφαρμόζονται όλες οι σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η ηλεκτροθεραπεία, η βιοανάδραση (biofeedback), η εξωσωματική μαγνητική διέγερση, ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου, τα κρουστικά κύματα και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα