Η εμφάνιση της ακράτεια ούρων μετά την εγκυμοσύνη αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα υγείας, το οποίο επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των γυναικών. Η φυσικοθεραπείας του πυελικού εδάφους, έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως θεραπεία πρώτης γραμμής για την πρόληψη και αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής. Το παρόν άρθρο αναλύει τις παθοφυσιολογικές μεταβολές του πυελικού εδάφους κατά την κύηση και τον τοκετό, καθώς και τις σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές προσεγγίσεις στη μεταγεννητική περίοδο.
Παθοφυσιολογία και παράγοντες κινδύνου.
Κατά τη διάρκεια της κύησης και του τοκετού, ανατομικές και λειτουργικές μεταβολές του πυελικού εδάφους, όπως η διάταση των μυών του ανελκτήρα πρωκτού (levator ani), η βλάβη των συνδεσμικών δομών και η άσκησης πίεσης στο πυελικό νευρικό πλέγμα, διενεργούνται και συμβάλλουν στην αποδυνάμωση της ουρογεννητικής στήριξης. Οι αλλαγές αυτές οδηγούν σε μειωμένη ικανότητας σύγκλεισης της ουρήθρας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης (π.χ. βήχας, φτέρνισμα, άρση βάρους).
Η ακράτεια ούρων στην μεταγεννητική περίοδο εκδηλώνεται κυρίως ως ακράτεια από προσπάθειας (stress urinary incontinence – SUI) και σπανιότερα ως επείγουσα ακράτεια (urge incontinence), ενώ ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών εμφανίζουν μικτή συμπτωματολογία (mixed incontinence). Στους παράγοντες κινδύνου συμπεριλαμβάνονται ο κολπικός τοκετός, η χρήση εμβρυουλκών, το παρατεταμένο δεύτερο στάδιο τοκετού καθώς και το αυξημένο βάρος του νεογνού.
Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας
Φυσικοθεραπευτική παρέμβαση.
Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους εστιάζει στην αποκατάσταση της μυϊκής λειτουργίας των πυελικών μυών, στην επανεκπαίδευση της ουρογεννητικής συναρμογής και στη βελτίωση της ιδιοδεκτικότητας. Οι κύριες μέθοδοι περιλαμβάνουν:
1. Ασκήσεις επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel).
Αποτελούν θεμελιώδη πυλώνα της θεραπείας και περιλαμβάνουν στοχευμένες συσπάσεις των μυών του πυελικού εδάφους. Η συχνότητα, η ένταση και η διάρκεια των ασκήσεων πρέπει να προσαρμόζονται εξατομικευμένα σε κάθε γυναίκα ξεχωριστά. Σύμφωνα με μελέτες μάλιστα όταν οι ασκήσεις Kegel πραγματοποιούνται σε συνδιασμό με την τεχνική της βιοανάδρασης, η βελτίωση της συμπτωματολογίας είναι άμεση.
2. Βιοανάδραση (Biofeedback).
Μέσω ειδικών αισθητήρων, οι ασθενείς ενημερώνονται οπτικά ή ακουστικά για τη σύσπαση των μυών, επιτυγχάνοντας καλύτερο έλεγχο και συνειδητοποίηση της περιοχής, αποφεύγοντας την συνσύσπαση των τριγύρω μυών. Χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους.
3. Ηλεκτρική διέγερση.
Σε περιπτώσεις σοβαρής αδυναμίας ή μη ικανότητας επίτευξης εκούσιας σύσπασης, η ηλεκτρική διέγερση των μυών του πυελικού εδάφους μπορεί να βοηθήσει στη μυϊκή ενεργοποίηση και στη νευρομυϊκή επανεκπαίδευση παθητικά.
4. Εκπαίδευση ορθής στάσης και αναπνοής.
Η συντονισμένη λειτουργία του πυελικού εδάφους με το διάφραγμα και τους κοιλιακούς μυς είναι κρίσιμη. Η σωστή στάση σώματος και η διαφραγματική αναπνοή ενισχύουν τη λειτουργία του πυελικού εδάφους, άμεσα και αποτελεσματικά.
Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας
Κλινική τεκμηρίωση και αποτελεσματικότητα
Σύμφωνα με κατευθυντήριες οδηγίες της International Continence Society (ICS) και της European Association of Urology (EAU), η συντηρητική προσέγγιση με φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους αποτελεί θεραπεία πρώτης γραμμής στην μεταγεννητική ακράτεια ούρων. Μετα-αναλύσεις και τυχαιοποιημένες μελέτες δείχνουν μείωση των συμπτωμάτων σε ποσοστά που κυμαίνονται από 50–70%, όταν οι ασκήσεις πραγματοποιούνται υπό επίβλεψη ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή.
Συμπεράσματα.
Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους αποτελεί ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο και ασφαλές εργαλείο στην αντιμετώπιση της ακράτειας ούρων μετά την εγκυμοσύνη. Η έγκαιρη παρέμβαση, η σωστή διάγνωση και η εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση είναι καθοριστικής σημασίας για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας και της ποιότητας ζωής των γυναικών.
Η Φυσικοθεραπεία Πυελικού εδάφους μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή είτε κατ΄οίκον έιτε στην Κλινική Laser Surgery όπου λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους. Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας εφαρμόζονται όλες οι σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η ηλεκτροθεραπεία, η βιοανάδραση (biofeedback), η εξωσωματική μαγνητική διέγερση, ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου, τα κρουστικά κύματα και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα