Φυσικοθεραπεία Πυελικού Εδάφους στους Άνδρες

Είναι γνωστό ότι οι δυσλειτουργίες που εντοπίζονται στην περιοχή του πυελικού εδάφους επηρεάζουν και τα δύο φύλα εξίσου. Πιο συγκεκριμένα, η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους στους άνδρες είναι ένας εξειδικευμένος κλάδος της φυσιοθεραπείας που ασχολείται με τον ανδρικό πυελικό πόνο και τη δυσλειτουργία των πυελικών οργάνων του άνδρα. Η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους στους άνδρες ενδείκνυται συνήθως στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Προστατίτιδα
• Σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου
• Καρκίνος του προστάτη
• Σύνδρομο Hard Flaccid
• Στυτική δυσλειτουργία
• Πόνος στο Περίνεο
• Ακράτεια ούρων και/ή κοπράνων
• Πόνος μετά την συνουσία
• Πρόωρη εκσπερμάτωση

Ποια είναι η ανατομία του πυελικού εδάφους;

Το πυελικό έδαφος είναι μια ομάδα μυών, συνδέσμων και ιστών που σχηματίζουν μια υποστηρικτική αιώρα στη βάση της λεκάνης. Οι κύριες λειτουργίες του περιλαμβάνουν την υποστήριξη των πυελικών οργάνων (κύστη, ορθό και προστάτη) και τον έλεγχο της εγκράτειας του εντέρου και της ουροδόχου κύστης. Στους άνδρες, το πυελικό έδαφος διαδραματίζει επίσης σπουδαίο ρόλο στη σεξουαλική λειτουργία και την εκσπερμάτιση. Ωστόσο, όπως κάθε άλλη μυϊκή ομάδα, έτσι και το πυελικό έδαφος μπορεί να εξασθενήσει ή να δυσλειτουργεί λόγω διαφόρων παραγόντων, όπως η ηλικία, κάποιος τραυματισμός,  χειρουργική επέμβαση στην περιοχή της πυέλου, η παχυσαρκία ή χρόνια καταπόνηση.

Συνήθη προβλήματα  στην περιοχή του πυελικού εδάφους στους άνδρες

Οι σύνηθες δυσλειτουργίες που εντοπίζονται στην περιοχή του πυελικού εδάφους στους άνδρες είναι:

• Ακράτεια ούρων: Ένα από τα πιο διαδεδομένα προβλήματα του πυελικού εδάφους στους άνδρες είναι η ακράτεια ούρων, η οποία μπορεί να προκύψει από χειρουργική επέμβαση προστάτη, παχυσαρκία ή χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν την περιοχή της πυέλου.

• Στυτική δυσλειτουργία: Μια πιθανή δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μια πληθώρα περιπτώσεων  σε στυτικές δυσλειτουργίες καθώς οι μύες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της διατήρησης της σωστής αιματικής ροής στο πέος κατά τη διέγερση.

• Σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου: Πρόκειται για μια πολύπλοκη κατάσταση που χαρακτηρίζεται από επίμονο πόνο στην περιοχή της πυέλου, ο οποίος μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του εντέρου και της ουροδόχου κύστης, τη σεξουαλική δραστηριότητα και τη συνολική ευεξία.

• Δυσκοιλιότητα: Οι εξασθενημένοι μύες του πυελικού εδάφους μπορεί να διαταράξουν τις κινήσεις του εντέρου και να οδηγήσουν σε προβλήματα δυσκοιλιότητας στους άνδρες.

Οφέλη της Φυσικοθεραπείας Πυελικού Εδάφους στους άνδρες

Τα οφέλη είναι πολλά και περιλαμβάνουν:

• Βελτιωμένος έλεγχος της ουροδόχου κύστης: Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους μέσω των  ασκήσεων (ασκήσεις επανεκπαίδευσης μυών του πυελικού εδάφους- ασκήσεις Kegel) και ειδικών τεχνικών που αποσκοπούν στην ενίσχυση των μυών του πυελικού εδάφους, οδηγούν σε καλύτερο έλεγχο της ουροδόχου κύστης και κατά συνέπεια μείωση της απώλειας  ούρων.

• Βελτιωμένη σεξουαλική λειτουργία: Οι άνδρες που αντιμετωπίζουν στυτική δυσλειτουργία λόγω προβλημάτων στο πυελικό έδαφος μπορούν να επωφεληθούν από στοχευμένες ασκήσεις επανκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους καθώς και από την χρήση ειδικού ιατρικού εξοπλισμού (βιανάδραση, ηλεκτρικός ερέθισμος, εξωσωματική μαγνητική διέγερση)  καθώς βελτιώνεται η ροή του αίματος και η λειτουργία των νεύρων στην περιοχή της πυέλου.

• Διαχείριση Πόνου: Για τους άνδρες με χρόνιο πυελικό πόνο, η εξειδικευμένη  φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους μπορεί να ανακουφίσει τη δυσφορία και να βελτιώσει τη συνολική λειτουργία του πυελικού εδάφους, συμβάλλοντας σε καλύτερη ποιότητα ζωής.

• Φροντίδα πριν και μετά τη χειρουργική επέμβαση του προστάτη: Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην προετοιμασία των ανδρών για χειρουργική επέμβαση στον προστάτη ενισχύοντας τους μύες του πυελικού εδάφους. Μετά την επέμβαση, η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην ταχύτερη ανάρρωση και αποκατάσταση, μειώνοντας τον κίνδυνο μιας ενδεχόμενης υποτροπής (ακράτεια ούρων).

• Αυξημένη λειτουργία του εντέρου: Οι τεχνικές φυσικοθεραπείας μπορούν να βοηθήσουν τους άνδρες με προβλήματα δυσκοιλιότητας βελτιώνοντας τον έλεγχο και τον συντονισμό των μυών του πυελικού εδάφους κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου.

Τι μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο πυελικό έδαφος στους άνδρες;

Οι παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόκληση δυσλειτουργιών στην περιοχή του πυελικού εδάφους είναι :

• Χειρουργική επέμβαση για προβλήματα ουροδόχου κύστης ή εντέρου
• Αυξημένο μέγεθος προστάτη
• Πυελικός πόνος (χρόνιος)
• Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις της πυέλου
• Δυσκοιλιότητα
• Στρες και άγχος
• Αυξημένο σωματικό βάρος
• Βήχας που διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα (όπως βήχας καπνιστή, βρογχίτιδα ή άσθμα)
• Ανύψωση βάρους
• Κακή φυσική κατάσταση
• Διάφορες κακοήθειες της περιοχής (καρκίνος πρωκτού, ορθού, προστάτη, ουροδόχου κύστης κλπ)

Τι περιλαμβάνει η αξιολόγηση;

Το πρόγραμμα αξιολόγησης της πυέλου χρησιμοποιεί μια ολοκληρωμένη εξέταση. Ειδικότερα, πρόκειται για μια εξέταση όπου πρωταρχικό ρόλο διαδραματίζει ο διάλογος με τον ασθενή με σκοπό τη διερεύνηση του προβλήματός του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες. Ακόμα, χρησιμοποιούνται ποικίλες ερωτήσεις με σκοπό την ανίχνευση των πιθανών αιτιών του προβλήματος.

Η λήψη ενός αναλυτικού και στοχευμένου ιστορικού μπορεί κάποιες φορές να αποκαλύψει πολύ περισσότερες πληροφορίες για την υποκείμενη πάθηση από την κλινική εξέταση. Επομένως, αυτή η φάση μπορεί να πάρει λίγο χρόνο καθώς πρέπει να πραγματοποιηθεί λεπτομερειακά και σχολαστικά. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται διάφορα ερωτηματολόγια με σκοπό τον εντοπισμό της αίτιας της δυσλειτουργίας καθώς και τον προσδιορισμό της προόδου του ασθενή στην θεραπευτική προσέγγιση.

Η φυσική εξέταση διενεργείται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, στην λεκάνη, τους γοφούς και τους πυελικούς μύες. Το μεγαλύτερο μέρος της εξέτασης είναι εξωτερικό, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει άμεση ψηλάφηση του περινέου ή εντολή στον ασθενή να ψηλαφήσει το περίνεο του. Μπορεί επίσης σε κάποιες περιπτώσεις να πραγματοποιηθεί ψηλάφηση στο εσωτερικό της λεκάνης. Αυτό ονομάζεται εσωτερική εξέταση και επιτρέπει στον εξειδικευμένο φυσιοθεραπευτή να προσδιορίσει την παρουσία εναυσματικών σημείων πυροδότησης πόνου μέσα στη λεκάνη που ενδέχεται να αναστέλλουν τη μυϊκή λειτουργία ή να προκαλούν πόνο. Η εσωτερική εξέταση πραγματοποιείται πάντα μετά από προφορική ή γραπτή συναίνεση του ασθενή. Ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου και η βιοανάδραση (biofeedback) μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της λειτουργίας του πυελικού εδάφους. Για ασθενείς με ακράτεια, αυτή είναι συχνά η μόνη μέθοδος αξιολόγησης. Έτσι, αφού ολοκληρωθούν και οι δύο φάσεις της αξιολόγησης, διαμορφώνεται ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο για τον ασθενή και ξεκινά η θεραπεία.

Τι περιλαμβάνει  η θεραπεία;

Με την βοήθεια ενός εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή στην αποκατάσταση δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους οι μύες μπορούν να αποκατασταθούν μέσω ειδικών ασκήσεων επανεκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους καθώς και να εντοπιστεί η δυσλειτουργία που υπάρχει με σκοπό την θεραπεία της.

Η θεραπεία ειδικότερα περιλαμβάνει τεχνικές δια χειρός μέσα στην λεκάνη με σκοπό την ορθή κινητικότητα των αρθρώσεων. Ακόμα πραγματοποιούνται τεχνικές θεραπείας των εναυσματικών σημείων ενεργοποίησης πόνου καθώς η σωστή λειτουργία των μυών μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της υπερδραστηριότητας τόσο στους μύες της οσφύος, όσο και στους μύες του ισχίου και του πυελικού εδάφους. Οι τεχνικές αυτές ανακουφίζουν τον πόνο σε όλη τη λεκάνη και τα γεννητικά όργανα.

Παρέχονται επιπλέον, συμβουλές σωστής μηχανικής του σώματος, προσαρμοσμένες ασκήσεις σωματικής δραστηριότητας καθώς συνιστώνται και ασκήσεις για τη βελτίωση της γενικής ευεξίας και κινητικότητας του ατόμου με σκοπό την ενίσχυση συγκεκριμένων σημείων του σώματος. Επιπρόσθετα, με σκοπό τα βέλτιστα θεραπευτικά οφέλη προς τον ασθενή μπορούν να εφαρμοστούν η ηλεκτροθεραπεία καθώς και η μαγνητική διέγερση στην πλειοψηφία των ασθενών.

Επιπρόσθετα, δίνονται συγκεκριμένες ασκήσεις του ισχίου, της σπονδυλικής στήλης και της λεκάνης με σκοπό τη βελτίωση του εύρους κίνησης του πυελικού εδάφους. Ακόμα, εξειδικευμένες τεχνικές αναπνοής και χαλάρωσης καθώς και επανεκπαίδευση του πυελικού εδάφους, του ισχίου και των κοιλιακών μυών δίνονται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Τέλος, πραγματοποιείται εκπαίδευση του ασθενή με την χρήση πολλών τεχνικών για τη διαχείριση του πόνου καθώς ακόμα δίνονται και συμβουλές με σκοπό την βελτίωση της σεξουαλικής λειτουργίας.

Η Φυσικοθεραπεία Πυελικού εδάφους μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή είτε κατ΄οίκον έιτε στην Κλινική Laser Surgery όπου λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους. Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας εφαρμόζονται όλες οι σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η ηλεκτροθεραπεία, η βιοανάδραση (biofeedback), ο υπέρχος πραγματικού χρόνου και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα.