Η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους, γνωστή και ως επανεκπαίδευση των μυών του πυελικού εδάφους, αποτελεί μια μη επεμβατική θεραπεία πρώτης γραμμής για πολλές παθήσεις του πυελικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της ακράτειας ούρων και της ακράτειας κοπράνων. Η ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους δεν είναι καθαρά εκπαίδευση δύναμης αλλά περιλαμβάνει ασκήσεις συντονισμού, χαλάρωσης αλλά και αντοχής των μυών. Η αποτελεσματικότητά της αποδεικνύεται συνεχώς με νέες ερευνητικές μελέτες.
Πιο συγκεκριμένα, η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο που σπανίως προκαλεί επιπλοκές, ενώ συγχρόνως είναι δυνατόν να πραγματοποιούνται και οι οποιεσδήποτε άλλες θεραπευτικές παρεμβάσεις συγχρόνως. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα πριν από την πραγματοποίηση της όποιας χειρουργικής επέμβασης, γίνεται προσπάθεια αντιμετώπισης της πάθησης με φυσικοθεραπεία.
Η φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους περιλαμβάνει τις ασκήσεις επανεκπαίδευσης του πυελικού εδάφους (ασκήσεις Kegel), την βιοανάδραση (biofeedback), την ηλεκτρική διέγερση, τον υπέρηχο πραγματικού χρόνου αλλά και μια ιδιαίτερα σύγχρονη μέθοδο, την εξωσωματική μαγνητική διέγερση.
Είναι γνωστό, ότι οι ασθενείς με δυσλειτουργία στο πυελικό έδαφος βιώνουν μία τόσο ενοχλητική κατάσταση η οποία πρέπει να αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη προσοχή. Για το λόγο αυτό, πάντα πριν από οποιαδήποτε φυσικοθεραπευτική παρέμβαση, παρέχονται σαφείς πληροφορίες σχετικά με την πάθηση, καθώς και με τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές. Μάλιστα, σύμφωνα με πολλές νέες έρευνες καθοριστικός παράγοντας μιας επιτυχημένης φυσικοθεραπείας είναι η επίτευξη αξιόπιστης σχέσης ανάμεσα στον ασθενή και τον θεραπευτή του, αλλά και η ύπαρξη κατάλληλων κινήτρων και για τους δύο.
Έπειτα λοιπόν από μια ενδελεχή διαγνωστική προσέγγιση, θα πρέπει να ξεκινήσει η εφαρμογή των φυσικοθεραπευτικών τεχνικών, είτε δια χειρός, είτε με τον αντίστοιχο εξοπλισμό, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα κινητικά και αισθητικά ελλείμματα καθώς και τα προβλήματα του νευρομυϊκού συντονισμού που προκαλεί η συγκεκριμένη διαταραχή.
Το θεραπευτικό πλάνο αποκατάστασης που θα ακολουθήσει κάθε ασθενής θα καθοριστεί με βάση την αξιολόγησή του με το πρωτόκολλο PERFECT, το οποίο αποτελεί το πιο ευρέως διαδεδομένο χρησιμοποιούμενο σύστημα βαθμονόμησης της μυϊκής ισχύος. Η αποκατάσταση των δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους με τις τεχνικές που προαναφέρθηκαν μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε άντρες, όσο και σε γυναίκες. Γεγονός πάντως είναι πως η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους μπορεί να ωφελήσει και τα δύο φύλα εξίσου σε σημαντικό βαθμό.
Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας
Φυσικοθεραπεία Πυελικού Εδάφους: Επανεκπαίδευση των μυών του πυελικού εδάφους και των σφιγκτήρων
Οι μύες του πυελικού εδάφους υποστηρίζουν τα σπλάχνα και λειτουργούν διαμέσου των ενεργητικών συσπάσεών τους αλλά και αντανακλαστικά. Αποτελούνται κατά 70% από βραδείας συστολής μυϊκές ίνες (slow twitch, τύπου Ι) και κατά 30% από ταχείας συστολής μυϊκές ίνες (fast twitch, τύπου ΙΙ). Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα το πυελικό έδαφος φαίνεται να εξασθενεί. Το 1948 ο Αμερικανός γυναικολόγος Arnold Kegel ήταν ο πρώτος ο οποίος ανέπτυξε ένα σύστημα εκπαίδευσης των μυών του πυελικού εδάφους (pelvic floor muscle training – PFMT), προκειμένου αρχικά να ελέγξει την ακράτεια των ούρων σε γυναίκες αμέσως μετά τον τοκετό.
Το συγκεκριμένο σύστημα ασκήσεων και εκπαίδευσης έχει ως στόχο την επαναφορά της μυϊκής ισχύος, του χρονισμού και του συντονισμού των συσπάσεων των μυών του πυελικού εδάφους. Οι ασκήσεις περιλαμβάνουν επιλεγμένες επαναλαμβανόμενες εκούσιες συσπάσεις και χαλαρώσεις των συγκεκριμένων μυών με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατή η ενεργοποίηση των λανθανόντων κινητικών μονάδων, έτσι ώστε οι συγκεκριμένοι μύες να μπορούν να επαναλειτουργήσουν φυσιολογικά.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα προοδευτικής αύξησης της αντίστασης, το οποίο είναι βασισμένο στις βασικές αρχές της προπόνησης των μυών. Πιο συγκεκριμένα, βασίζεται στην αρχή της μυϊκής υπερφόρτωσης όπου ο μυς διεγείρεται πλέον του φυσιολογικού επιπέδου της απόδοσής του. Επιπλέον, βασίζεται στην αρχή της εξειδίκευσης καθώς ένας μυς θα πρέπει να επανεκπαιδεύεται με συγκεκριμένο τρόπο, με τον οποίο και θα πρέπει να χρησιμοποιείται. Οι συγκεκριμένες ασκήσεις έτσι, προσαρμόζονται στις μυϊκές ίνες βραδείας συστολής (ασκήσεις αντοχής) και στις μυϊκές ίνες ταχείας συστολής (ασκήσεις ισχύος και ταχύτητας).
Τέλος, οι αρχές της συντήρησης του αποτελέσματος και της αντιστρεψιμότητας, καθορίζουν ότι ο ασθενής θα πρέπει να εξασκείται συστηματικά, μερικές φορές για όλη τη διάρκεια της ζωής του, καθώς είναι σαφές ότι η αδράνεια θα επαναφέρει τον μυ στην προηγούμενη της άσκησης κατάστασή του.
Σημαντική επίσης, κρίνεται η γνώση των διαφόρων μυών και ομάδων μυών που περιβάλλουν το πυελικό έδαφος προκειμένου να αποφευχθούν οι ταυτόχρονες συσπάσεις των περιβαλλόντων της περιοχής μυών (κοιλιακοί, γλουτιαίοι, ραχιαίοι, μηριαίοι) ούτως ώστε να ενεργοποιηθούν μόνο οι μύες που σχετίζονται με την πάθηση του ασθενούς. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, εφόσον οι ασθενείς μπορέσουν να κινητοποιήσουν άμεσα τους συγκεκριμένους μύες, παρατηρείται ταχεία βελτίωση των συμπτωμάτων τους. Οι ασκήσεις Kegel θα πρέπει να πραγματοποιούνται από διάφορες κάθε φορά αρχικές θέσεις: ύπτια, καθιστή και όρθια, προσομοιάζοντας κατά το δυνατόν με τις καταστάσεις της καθημερινής ζωής των ασθενών.
Στις περισσότερες περιπτώσεις το πρόγραμμα ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους αποτελείται από συνεδρίες οι οποίες διαρκούν περίπου 50 λεπτά. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει σετ επαναλμβανόμενων συσπάσεων των μυών του πυελικού εδάφους διάρκειας αρκετών δευτερολέπτων. Οι ασκήσεις του πυελικού εδάφους συχνά πραγματοποιούνται σε συνδυασμό την τεχνική της βιοανάδρασης με σκοπό την ταυτοποίηση και απομόνωση των συγκεκριμένων μυών, έτσι ώστε να αυξηθεί η ισχύς της συστολής τους. Σε κάθε συνεδρία τηρείται «ημερολόγιο» καταγραφής των ασκήσεων, ούτως ώστε να ελέγχεται συνεχώς η πρόοδος του ασθενούς.
Για να ρωτήσετε για το πρόβλημά σας ή για να κλείσετε ραντεβού με τον
Εξειδικευμένο Φυσικοθεραπευτή Αντώνιο Ν. Αδρασκέλα καλλέστε μας
Η μέθοδος της βιοανάδρασης
Η βιοανάδραση (biofeedback) αποτελεί μία φυσικοθεραπευτική τεχνική κατά την οποία παρακολουθούνται τα βιολογικά σήματα, τα οποία και ενισχύονται ηλεκτρικά, προκειμένου να παρασχεθεί οπτική ή/και ακουστική ανατροφοδότηση στον ασθενή. Βασικός της στόχος είναι ο εκούσιος έλεγχος φυσιολογικών διεργασιών οι οποίες κανονικά βρίσκονται υπό ακούσιο έλεγχο. Η μέθοδος της βιοανάδρασης έχει χρησιμοποιηθεί με θετικά αποτελέσματα σε μία σειρά παθήσεων, όπως για παράδειγμα οι κεφαλαλγίες, το χρόνιο πυελικό άλγος αλλά και οι ακράτειες κοπράνων και ούρων. Αποτελεί βασική παράμετρο για τη φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους.
Φυσικοθεραπεία Πυελικού Εδάφους: Η μέθοδος του ηλεκτρικού ερεθισμού
Η εφαρμογή ηλεκτρικής διέγερσης αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι στην αποκατάσταση των δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους. Ειδικότερα, με την εφαρμογή ηλεκτρικού ρεύματος επιτυγχάνεται η παθητική διέγερση των μυών του πυελικού εδάφους, των σφιγκτήρων και των παρακείμενων νευρικών δομών. Σκοπός της μεθόδου ουσιαστικά είναι η επανεκπαίδευση των αδύναμων με πτωχή λειτουργικότητα μυών του πυελικού εδάφους, μέσω της αύξησης της ευαισθητοποίησης και της μεμονωμένης σύσπασης των υπό διέγερση δομών.
Παράγοντες όπως οι παράμετροι το ηλεκτρικού ερεθίσματος, η αντίσταση των ιστών στην ροή του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και το μέγεθος και ο προσανατολισμός των ηλεκτροδίων, τα οποία θα πρέπει να τοποθετούνται κατά το δυνατόν εγγύτερα στους διεγειρόμενους μύες του πυελικού εδάφους διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στον αριθμό των κινητικών μονάδων που θα διεγερθούν. Τέλος, το ηλεκτρικό ρεύμα που χρησιμοποιείται θα πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλεκτρική αγωγιμότητα αλλά και την ανοχή του ασθενούς στον πόνο και αυτό γιατί με τους ίδιους, χαμηλής συχνότητας παλμούς, διεγείρονται και οι υποδοχείς του πόνου με αποτέλεσμα σε μερικές περιπτώσεις η ηλεκτρική διέγερση να μην γίνεται καλά ανεκτή από τους ασθενείς.
Ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου
Πρόκειται για μια μη επεμβατική τεχνική απεικόνισης που επιτρέπει την απεικόνιση των μυών και ιστών της πυέλου σε πραγματικό χρόνο, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τη λειτουργία και τη δομή της περιοχής του πυελικού εδάφους. Ακόμα, πρόκειται για ένα μέσο που παρέχει οπτική ανατροφοδότηση στον ασθενή και τον φυσικοθεραπευτή, επιτρέποντας έτσι την στοχευμένη επιστράτευση των συγκεκριμένων μυών, βελτιώνοντας και επιταχύνοντας έτσι την θεραπευτική προσέγγιση.
Η μέθοδος της εξωσωματικής μαγνητικής διέγερσης
Η μέθοδος της εξωσωματικής μαγνητικής διέγερσης του πυελικού εδάφους (extracorporeal magnetic stimulation, EMS), αποτελεί μία καινοτόμα φυσικοθεραπευτική τεχνική για την αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους. Η μέθοδος της εξωσωματικής διέγερσης αποτελεί ουσιαστικά μία νέα εφαρμογή μίας κλασικής αρχής της δημιουργίας μαγνητικού πεδίου στους ιστούς προκαλώντας την σύσπαση των μυϊκών ινών της περιοχής και άρα τη σταδιακή ενδυνάμωσή τους. Το πλεονέκτημα της μεθόδου είναι το ότι είναι ανώδυνη προσφέροντας σημαντική βελτίωση του επιπέδου ζωής των ασθενών χωρίς να περνάει ηλεκτρικό ρεύμα από το σώμα του ασθενή όπως συμβαίνει στην ηλεκτρική διέγερση κατά την οποία απαιτείται σχετικά μεγάλης έντασης ηλεκτρικό ρεύμα λόγω της αντίστασης των ιστών της περιοχής και των περιβαλλόντων οστών.
Συμπερασματικά, η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της συντηρητικής θεραπείας των δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους με πολύ καλά αποτελέσματα, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών γρήγορα και ανώδυνα.
Ο εξειδικευμένος στην αποκατάσταση Δυσλειτουργιών του Πυελικού Εδάφους Αδρασκέλας Αντώνιος φέρει μεγάλη κατάρτιση και εμπειρία στην αποκατάσταση μιας πληθώρας δυσλειτουργιών του πυελικού εδάφους. Στην Κλινική Laser Surgery λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα φυσικοθεραπείας πυελικού εδάφους το οποίο εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές η ηλεκτρική διέγερση, η βιοανάδραση (biofeedback), ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Laser Surgery βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα.