Βιοανάδραση και Φυσικοθεραπεία του Πυελικού Εδάφους

Η φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους αποτελεί ένα εξειδικευμένο πεδίο αποκατάστασης, το οποίο στοχεύει στην αξιολόγηση και στην  θεραπεία των δυσλειτουργιών των μυών που υποστηρίζουν τα πυελικά όργανα. Η βιοανάδραση (biofeedback) είναι μία από τις πιο σύγχρονες και τεκμηριωμένες μεθόδους που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο αυτό, προσφέροντας στους θεραπευόμενους τη δυνατότητα να αποκτήσουν καλύτερο έλεγχο των μυών του πυελικού τους εδάφους, μέσω της οπτικοακουστικής ανατροφοδότησης. Τέλος, η διαδικασία συνήθως περιλαμβάνει την τοποθέτηση ειδικών αισθητήρων στην περιοχή του πυελικού εδάφους που καταγράφουν την ένταση και την διάρκεια των μυϊκών συσπάσεων.

Τι είναι η βιοανάδραση;

Η βιοανάδραση είναι μία μη επεμβατική τεχνική η οποία επιτρέπει την καταγραφή φυσιολογικών διεργασιών του σώματος, όπως η μυϊκή δραστηριότητα, αλλά και την ανατροφοδότηση αυτών των πληροφοριών στον θεραπευόμενο σε πραγματικό χρόνο. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται με σκοπό  να διδαχθούν οι ασθενείς πώς να ενεργοποιούν  ή  να χαλαρώνουν τους συγκεκριμένους μύες, βελτιώνοντας έτσι την μυϊκή λειτουργία μέσα από την επίγνωση και την εξάσκηση.

Ποια είναι η σημασία της βιοανάδρασης στην θεραπεία του πυελικού εδάφους;

Οι μύες του πυελικού εδάφους διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο σε  σημαντικές λειτουργίες όπως η εγκράτεια (ούρων και κοπράνων), η σεξουαλική ευεξία καθώς και η στήριξη των πυελικών οργάνων. Ποικίλες δυσλειτουργίες μπορεί να οδηγήσουν σε:

• Ακράτεια ούρων ή κοπράνων.

• Πρόπτωση των πυελικών οργάνων.

• Χρόνιο πυελικό άλγος.

• Δυσπαρευνία.

• Δυσκοιλιότητα.

Η εκπαίδευση αυτών των μυών είναι συχνά δύσκολη, καθώς πολλοί ασθενείς δυσκολεύονται να κατανοήσουν αν ενεργοποιούν σωστά τους συγκεκριμένους μύες. Η βιοανάδραση γεφυρώνει αυτό το χάσμα, παρέχοντας άμεση ανατροφοδότηση σχετικά με τη σωστή ή εσφαλμένη ενεργοποίηση τους.

Ενδείξεις και οφέλη της χρήσης της βιοανάδρασης.

Η χρήση της βιοανάδρασης ενδείκνυται ιδιαίτερα στις παρακάτω καταστάσεις:

• Ακράτεια ούρων (από προσπάθεια, επιτακτική ή μικτού τύπου).

• Ακράτεια κοπράνων.

• Πυελικό άλγος και σύνδρομο υπερτονίας.

• Προετοιμασία και αποκατάσταση μετά από τοκετό ή χειρουργείο.

• Δυσκολία στην κένωση.

Οφέλη:

• Ενίσχυση της μυϊκής δραστηριότητας και του ελέγχου.

• Αντικειμενική μέτρηση της προόδου του ασθενή.

• Προσαρμογή της θεραπείας με βάση τα δεδομένα.

• Ενίσχυση της συνεργασίας και της κινητοποίησης του θεραπευόμενου.

Επιστημονική τεκμηρίωση.

Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα της βιοανάδρασης στην αντιμετώπιση της ακράτειας και του πυελικού άλγους. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της International Continence Society (ICS) και της European Association of Urology (EAU), η βιοανάδραση αποτελεί θεραπεία πρώτης γραμμής για την  συντηρητική διαχείριση διαφόρων παθήσεων του πυελικού εδάφους. Επιπλέον, η συνδυαστική χρήση της βιοανάδρασης με άλλες φυσικοθεραπευτικές μεθόδους, όπως με τις ασκήσεις Kegel, ενισχύει το θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Περιορισμοί και αντενδείξεις.

Αν και η βιοανάδραση είναι ασφαλής, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η χρήση της πρέπει να γίνεται με προσοχή ή να αποφεύγεται. Ειδικότερα, πρέπει να αποφεύγεται σε:

• Ενεργές φλεγμονές στην περιοχή (κολπίτιδα, πρωκτίτιδα).

• Ανοσοκαταστολή ή υψηλός κίνδυνος μόλυνσης.

• Σοβαρά ψυχιατρικά προβλήματα.

• Δυσκολία στην κατανόηση των οδηγιών.

Συμπερασματικά,

Η βιοανάδραση αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο στην φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση του πυελικού εδάφους, προσφέροντας ακρίβεια, εξατομίκευση και αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση σύνθετων δυσλειτουργιών. Με την κατάλληλη εκπαίδευση και την  επιστημονική τεκμηρίωση, οι φυσικοθεραπευτές μπορούν να αξιοποιήσουν την βιοανάδραση ως βασικό πυλώνα στην  θεραπευτική τους παρέμβαση, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Στο πρότυπο τμήμα φυσικοθεραπείας Pelvic Floor Center εφαρμόζονται όλες οι σύγχρονες φυσικοθεραπευτικές τεχνικές όπως, η διαδερμική διέγερση του κνημιαίου νεύρου, η ηλεκτρική διέγερση, η βιοανάδραση (biofeedback), η εξωσωματική μαγνητική διέγερση, ο υπέρηχος πραγματικού χρόνου, τα κρουστικά κύματα και οι ασκήσεις Kegel. Η Κλινική Pelvic Floor Center βρίσκεται στην Αθήνα και είναι εύκολα προσβάσιμη με όλα τα μέσα.